Toelichting op de staat van reserves
Algemene reserve

Bedragen zijn in duizenden euro's

Algemene reserve
De algemene reserve maakt deel uit van de beschikbare weerstandscapaciteit en is de uiterste achtervang voor het opvangen van de financiële gevolgen van optredende risico’s. De saldi van de voormalige bedrijfsreserves maken hier eveneens deel van uit. De noodzakelijke hoogte van de algemene reserve wordt jaarlijks bepaald op basis van de geactualiseerde risicoberekening. Voor een uitgebreide toelichting hierop wordt verwezen naar de paragraaf weerstandsvermogen. De bedrijfsreserve van Stadswerken maakt onderdeel uit van de Algemene Reserve. In 2015 hebben er geen mutaties plaatsgevonden. Per 31 december 2015 is de stand 1,570 miljoen euro.

De verhoging van het saldo met 2,238 miljoen euro in 2015 bestaat uit de volgende stortingen:

• Aanvulling van het benodigde weerstandsvermogen met 0,800 miljoen euro conform besluit bij Voorjaarsnota 2015.
• Stortingen in de bedrijfsreserve van de grondexploitatie Leidsche Rijn voor een bedrag van in totaal 1,438 miljoen euro

Algemene dekkingsreserve
De algemene dekkingsreserve wordt gebruikt voor concernbrede reserveringen; onder andere van incidentele baten uit erfpachtconversies en resultaten uit de verkoop van gemeentelijk eigendom. Daarnaast wordt de algemene dekkingsreserve gebruikt voor egalisatie tussen de jaren van de meerjarenraming. De rentebaten over een bedrag ter grootte van het saldo van de algemene dekkingsreserve, zijn structureel opgenomen in het programma Algemene Middelen bij de langlopende geldleningen.
Conform de dekkings- en bestedingsvoorstellen bij de Voorjaarsnota 2015 is een totaal bedrag van 36,2 miljoen euro in de algemene dekkingsreserve gestort. Dit bedrag bestaat uit:

• Storting van nog te besteden resultaat 2014 voor in totaal 35,566 miljoen.
• Storting van het resultaat op verkoop van gemeentelijke eigendom voor een bedrag van 1,150 miljoen euro.
• Onttrekking van 0,516 miljoen euro ter financiële dekking van grondsanering aan de Akkrumeraklaan.
• Vanaf 1 januari 2015 is het saldo verlaagd met 29,977 miljoen euro. Deze verlaging bestaat uit een totaal aan stortingen van 14,606 miljoen euro en een totaal aan onttrekkingen van 44,584 miljoen euro.
• In de tabel staan de bedragen 13,635 in plaats van 14,606 respectievelijk 43,612 in plaats van 44,584. In beide gevallen een even groot verschil van 0,971. Dit verschil heeft een administratief technische oorzaak welke niet van invloed is op het saldo van de reserve.
• De stortingen van 14,606 miljoen euro betreffen:
• Verevening na versnelde investeringen achterstallig onderhoud bij Stadswerken voor een bedrag van 4 miljoen euro conform besluit bij voorjaarsnota 2009.
• Verevening kosten walmuren voor een bedrag van 1,9 miljoen euro conform besluit bij voorjaarsnota 2010.
• Verevening na versnelde investeringen riolering bij Stadswerken voor een bedrag van 1 miljoen euro conform besluit bij voorjaarsnota 2009.
• Verevening van de saldi tussen de jaren 2015 tot en met 2018 voor een bedrag van 3,804 miljoen euro conform besluit bij voorjaarsnota 2014.
• Verevening van saldi over de jaren 2016 tot en met 2019 voor een bedrag van 2,868 miljoen euro conform besluit bij voorjaarsnota 2015.
• Een storting van 0,993 miljoen euro wegens verevening van het budget voor armoedebeleid over de jaren 2015 tot en met 2018.
• Een storting van 0,041 miljoen euro in het kader van subsidie suppletie voor de Stichting Utrecht Natuurlijk.

De onttrekkingen van 44,584 miljoen euro betreffen:

• Aanwending van resultaat 2014 voor in totaal 35,566 miljoen bij voorjaarsnota 2015.
• 2,071 miljoen euro ter dekking van incidentele tekorten door vervangingstop administratieve ondersteuning.
• 2,3 miljoen euro bij verevening van kosten Nationaal Uitvoeringsprogramma E-overheid (NUP)
• Verevening bij aanwending van 1 miljoen euro uit het positief resultaat van de grondexploitatie Veemarkt.
• 0,170 miljoen euro in het kader van subsidie suppletie voor de Stadsschouwburg.
• 0,406 miljoen euro in het kader van subsidie suppletie voor de Bibliotheek.
• 0,376 miljoen euro voor kosten van doorlichting Plan- en VAT-kosten.
• Verevening tussen de jaren 2013 tot en met 2017 conform Voorjaarsnota 2013 houdt in een onttrekking van 1,798 miljoen euro in 2015.
• 0,069 miljoen euro in het kader van subsidie suppletie voor het Muziekpaleis
• 0,828 miljoen euro in het kader van subsidie suppletie aan Stichting Utrecht Natuurlijk

Programmareserve Bewoners en Bestuur

Bedragen zijn in duizenden euro's.

Verkiezingen

Doel waarvoor deze reserve is ingesteld: egalisatie van kosten die met verkiezingen samenhangen.
De eindpositie van deze reserve bedraagt op dit moment nul. In 2015 is er een voordelig exploitatieresultaat op Verkiezingen 2015. We stellen voor deze te storten in de reserve om toekomstige nadelen in de kosten van verkiezingen (en aankomende referendum) te kunnen opvangen.

Programmareserve Stedelijke Ontwikkeling

Bedragen zijn in duizenden euro's.

Stimuleringsfonds volkshuisvesting (revolverend)

Dit fonds is ingesteld in 1997 en heeft een revolverend karakter. Vanuit het stimuleringsfonds volkshuisvesting (SVn) worden starters leningen en laagrentende leningen verstrekt ter stimulering van de woningmarkt. Het fonds wordt gevoed uit de opbrengst van rente op uitstaande leningen na aftrek van beheerkosten. Verstrekte leningen staan verantwoord op de balans onder financiële activa – overige langlopende leningen. In 2015 zijn geen stortingen en onttrekkingen geweest.

Woonruimteonttrekkingsreserve
Bij het onttrekken aan deze reservering worden compensatiebedragen in rekening gebracht. Deze gelden worden aangewend om nieuwe woonruimte te creëren, zoals via het project 'wonen boven winkels' en de subsidies ‘projecten toevoegen woonruimte’. In 2015 zijn geen stortingen en onttrekkingen geweest.

Woonfonds
Het woonfonds wordt ingezet voor bijzondere doelgroepen en initiatieven die extra woonvoorzieningen vragen en niet in het reguliere pakket zijn opgenomen. De stortingen en onttrekkingen aan dit fonds geschiedt door de afwikkeling van oude volkshuisvestingsregelingen, rentevergoedingen, saldi NRF en subsidies. In 2015 zijn geen stortingen en onttrekkingen geweest.

Project ruimtelijke informatie
Deze reserve is gevormd om een aantal ruimtelijke informatievoorziening projecten te realiseren. In het kader van het digitaal werken is het project zaakgericht werken gestart met de processen zienswijzen en bestemmingsplannen. De kosten hiervan worden gedekt uit deze reserve. In 2015 zijn geen stortingen en onttrekkingen geweest.

Utrechts restauratiefonds (URF)
Uit het Utrechts restauratiefonds worden laagrentende leningen verstrekt ter ondersteuning aan particuliere eigenaren. Het restauratiefonds richt zich op de gemeentelijke monumenten en beeldbepalende panden.
In 2015 is een storting gedaan van 0,160 miljoen euro als gevolg van de integratie van de kerkenregeling in het Utrechts Restauratiefonds

Archeologisch museum Leidsche Rijn
Deze reserve is bestemd voor het realiseren van het cultuurcentrum Hoge Woerd; onder meer gericht op archeologische presentatie, educatie en cultuurhistorie en ter dekking van een deel van de toekomstige kapitaalslasten.
Daarnaast worden uit deze reserve archeologische opgravingen in Leidsche Rijn betaald. Voor 2015 wordt een bedrag van 0,9 miljoen ingezet voor een vaste activa reserve ter dekking van de onrendabele top van het cultuurcentrum Hoge Woerd.

Revolverend fonds woningrenovatie
Het fonds is in het leven geroepen voor het verstrekken van zachte leningen aan eigenaar/bewoners die deelnemen aan gemeentelijke renovatieprojecten. In 2015 zijn geen stortingen en onttrekkingen geweest. Uitvoering regeling via het SVn.

Domplein 2013
Deze reserve is bestemd voor een garantstelling van een Nationaal Restauratiefonds lening van de Stichting Domplein 2013. Deze lening is bestemd voor het archeologisch erfgoed 'Schatkamer II' op het Domplein.

Grondexploitatie REO
De reserve is ten behoeve van het opvangen van niet begrote financiële tegenvallers in grondexploitatieprojecten en het afdekken van financiële risico's bij het nemen van initiatieven in de ruimtelijke ontwikkeling van de stad. De noodzakelijke omvang wordt jaarlijks bij het opstellen van het Meerjaren Perspectief Stedelijke Ontwikkeling (MPSO) bijgesteld. Daarbij wordt de volgende norm gehanteerd: de omvang van de reserve minus de omvang van de claims op de reserve is minimaal gelijk aan niet begrote negatieve financiële risico's in de grondexploitatieprojecten. Er is een bedrag van 4,318 miljoen euro onttrokken uit de reserve in verband met de jaarlijkse afdracht aan de algemene middelen (3,486 miljoen euro), promotie en acquisitie (0,080 miljoen euro) en ter dekking van het product gebiedsmanagement (0,752 miljoen euro).

Reserve Stedelijke Herontwikkeling
Op 17 juli 2014 heeft de gemeenteraad de Integrale Programmering Stedelijke Herontwikkeling vastgesteld en de reserve Stedelijke Herontwikkeling ingesteld. Deze reserve bevat de resterende ISV middelen, de resterende middelen DSM en de resterende BWS en BLS gelden. Jaarlijks vindt een actualisering van de programmering plaats bij het MPSO en stelt de gemeenteraad de herprogrammering vast. In 2015 is een van de Provincie ontvangen subsidie van 2,7 miljoen euro toegevoegd aan de reserve en in de programmering opgenomen. Voor de uitvoering van de projecten uit de programmering is 6,7 miljoen euro aan de reserve onttrokken.

Geluidswal Woerden BNT

Bij de vaststelling van de Programmabegroting 2005 is een bedrag beschikbaar gesteld van 5,5 miljoen euro ter gedeeltelijke dekking van de uitgaven van de geluidswal Woerden (Verlenging geluidswal Veldhuizen). In 2013 is deze reserve voor algemene gemeentebrede middelen verlaagd met 2,5 miljoen euro. Gelet op de nog te maken kosten voor het project is aanvulling van de reserve noodzakelijk.

Krachtwijken
De reserve Krachtwijken is ingesteld bij de bestuur-rapportage 2008. Op basis van de beschikbare financiële middelen (van Rijk, Provincie, corporaties en gemeente) worden uit deze reserve projecten ontwikkeld en uitgevoerd gericht op duurzame verbeteringen in de Utrechtse Krachtwijken. Voor de uitvoering van de wijkactieprogramma’s 2015 was een onttrekking aan de reserve Krachtwijken nodig van 0,488 miljoen euro. De resterende middelen blijven beschikbaar voor de afronding van het programma.

Taakstelling inkoop Leidsche Rijn BNT
In 2013 zijn de benodigde middelen voor de aan Leidsche Rijn opgelegde taakstelling in een bestemmingsreserve gestort. In 2015 is conform de planning over deze reserve beschikt ten gunste van de algemene gemeentebrede middelen

Taakstelling inkoop Stationsgebied
Met de Programmabegroting 2013 is de uitwerking van de gemeentebrede besparing op inkoop door de gemeenteraad vastgesteld. Voor het Stationsgebied gaat het om een te besparen bedrag van 4,075 miljoen euro voor vier jaar (van 2013 tot en met 2016). Bij de bestedings- en dekkingsvoorstellen Verantwoording 2012 is voor de dekking van deze taakstelling een bedrag van 4,075 miljoen euro gestort in de nieuw ingestelde reserve taakstelling inkoop Projectorganisatie Stationsgebied. In 2015 is de derde tranche van 1,009 miljoen euro aan deze reserve onttrokken. De laatste tranche van 0,989 miljoen euro zal in 2016 worden onttrokken.

Vaste activa reserve Muziekpaleis
Bij de Voorjaarsnota 2015 heeft de gemeenteraad een 0,5 miljoen euro bestemd voor het oplossen van de geluidsoverdracht voor de TivoliVredenburg. Dit bedrag is gestort in deze vaste activa reserve.

Programmareserve Duurzaamheid

Bedragen zijn in duizenden euro's.

Reserve Energiemaatregelen Utrechtse Scholen
Bij de berekening van de verwachte voordelen als gevolg van energiemaatregelen aan Utrechtse scholen in het kader van Utrechtse Energie is uitgegaan van bepaalde parameters (bijvoorbeeld verwachte toename van energiekosten). Met de schoolbesturen zijn overeenkomsten gesloten waarin hun aandeel in de investering is vastgelegd op basis van de verwachte besparingen. Als nadien zal blijken dat de verwachte besparing onvoldoende zijn behaald als gevolg van afwijkingen in de contractueel vastgelegde parameters, dan zijn wij als gemeente gehouden de schoolbesturen daarvoor financieel te compenseren.

Utrechtse Energie
Deze reserve is bestemd voor de uitvoering van het programma Utrechtse Energie 2011-2014. In 2015 heeft een onttrekking plaatsgevonden van 1,470 miljoen euro waarvan 1,000 miljoen en 0,080 miljoen is onttrokken en overgeheveld naar de reserve Leningen Utrechtse Energie respectievelijk de reserve Stichting Heerlijk Wonen. Deze overheveling is conform de besluitvorming bij de 2^e technische wijziging 2015. Daarnaast is er ter hoogte van de begroting 0,390 miljoen onttrokken ter dekking van de uitvoering van het programma 2011-2014. Het resterende batige saldo is bestemd voor de doorlopende subsidieregelingen, energiebesparende maatregelen en doorlopende juridische verplichtingen.

Leningen Utrechtse Energie

Vanuit de beschikbaar gestelde budgetten voor Utrechtse Energie is een renteloze lening van vijftien jaar verstrekt. Ter dekking van het risico en voor de rentelasten is deze bestemmingsreserve gecreëerd. Bij de vorming van deze reserve is in 2014, conform besluitvorming bij de 2^e BERAP/3^e technische wijziging 2014, 4,550 miljoen euro gestort in deze reserve. In 2015 is 1,000 miljoen euro toegevoegd aan deze reserve, conform besluitvorming bij de 2^e technische wijziging 2015, ter dekking van de verhoging van deze lening met 1,000 miljoen euro.

Stichting Heerlijk Wonen

De reserve Stichting Heerlijk Wonen (SHW) betreft een bestemmingsreserve voor het risico op de afgegeven lening aan SHW. Deze lening is ten behoeve van de aanloopkosten in de eerste jaren van SHW. De lening zal in vijf gelijke jaarlijkse termijnen (0,016 miljoen) worden afgelost, voor het eerst in 2016.

Reserve Lokaal Economisch Fonds
Met de gelden van het Lokaal Economisch Fonds worden subsidies verstrekt voor nieuwe werkgelegenheid, leerwerk- en stageplaatsen in Utrecht. Bij de Bestedings- en dekkingsvoorstellen 2014 is het LEF budget van 1 miljoen euro tijdelijk in de reserve gestort in verband met de pas begin 2015 ingegane subsidieregeling. Er is in totaal 8 miljoen euro beschikbaar tot en met 2018. Nog niet beschikte subsidies worden tijdelijk in de reserve gestort. Er zijn onttrekkingen zodra de beschikkingen in een jaar het jaarlijks budget overschrijden.

Programmareserve Bereikbaarheid

Bedragen zijn in duizenden euro's.

Parkeerexploitatie

De reserve parkeerexploitatie is ingesteld om schommelingen in de parkeeropbrengsten te kunnen opvangen. In 2015 heeft een onttrekking plaatsgevonden van 1.181 miljoen euro vanwege de vorming van Vaste Activa Reserve voor P+R de Uithof (is technisch verwerkt via de onttrekkingen).

Onderhoud parkeervoorzieningen

Voor het uitvoeren van groot onderhoud aan parkeergarages, transferia en fietsparkeervoorzieningen wordt een reserve aangehouden. In 2015 heeft een onttrekking plaatsgevonden van 0,325 miljoen euro vanwege Groot onderhoud aan P+R Westraven en garage Kruisstraat. Het resterend saldo van 1,422 miljoen euro is bestemd voor planmatig regulier onderhoud van parkeervoorzieningen.

Fietsparkeren

De reserve is bestemd voor de uitvoering van projecten in het kader van de intensivering van het beleid rondom meerjarige projecten fietsparkeren. In 2015 heeft een onttrekking plaatsgevonden van 0,295 miljoen euro. Het resterende saldo per 31 december 2015 van 0,290 miljoen euro is benodigd voor de voorzieningen die zijn gepland in 2016 en ten behoeve van de verdere uitvoering van het beleid intensivering fietsparkeren.

Meerjarige investeringen Bereikbaarheid en Luchtkwaliteit
De reserve Meerjarige investeringen Bereikbaarheid en Luchtkwaliteit (reserve MIB) wordt ingezet voor de uitvoering van de meerjarige investeringsplannen uit het programma Bereikbaarheid en Luchtkwaliteit.

De stortingen in 2015 bestaan uit het overschot op het kasritme van auto (8,258 miljoen euro) , een terugstorting van eerder uitgenomen bijdragen van 1,857 miljoen euro conform besluitvorming bij de Voorjaarsnota 2011 en een correctie van een bij de bestedings- en dekkingsvoorstellen gestort bedrag van 0,710 miljoen euro, dat naar de balans is gebracht in verband met de vorming van een vaste activa reserve voor de Fietsbrug Oog in Al. Daarnaast is vanuit de Parkeerexploitatie een bijdrage geleverd aan de opbouw van de reserve Pakketstudie conform besluitvorming bij de Programmabegroting 2010 . Omdat bij de Voorjaarsnota 2015 de Reserve pakketstudie is opgeheven en is samengevoegd met de reserve MIB , zien we de begrote verrekeningen vanuit de subdoelstellingen Auto en Fiets niet langer als verrekening tussen reserves.

De negatieve onttrekkingen van 22,587 miljoen euro bestaan uit een bijdrage 42,333 miljoen in verband met de overheveling van het saldo van de reserve Pakketstudie Ring naar de reserve MIB en uitgaven van 19,746 miljoen euro. Ten behoeve van de dekking van de doorlopende investeringen bij Bereikbaarheid is per saldo een bedrag van 4,765 miljoen euro onttrokken voor projecten verkeersveiligheid (2,958 miljoen euro), Duurzaam vervoer (1,864 miljoen euro), OV (1,464 miljoen euro) en Fiets (-1,521 miljoen euro). Voor fiets is een negatief bedrag onttrokken omdat de projecten al vanuit andere bijdragen gedekt waren. Door de samenvoeging van de reserve pakketstudie en de reserve MiB zijn de onttrekkingen in het kader van VERDER (totaal 6,441 miljoen euro) ook ten laste van de MIB reserve geboekt. Het gaat in 2015 om onttrekkingen voor de projecten Hoofdfietsroutes ( 2,851 miljoen euro), Tussen de rails (1,149 miljoen euro), Invoering leenfietsen (0,009 miljoen euro), herenroute (0,252 miljoen euro), Spinozabrug (1,008 miljoen euro) en Westtangent (1,208 miljoen euro).

Voor het Actieplan Schoon Vervoer is een bijdrage van 1,112 miljoen onttrokken (dekking vanuit ISV-middelen die zijn toegevoegd aan de reserve MIB)

Op basis van besluitvorming bij voorjaarsnota’s zijn de volgende verplichte bedragen uit de reserve onttrokken (totaalbedrag 7,428 miljoen euro):

• 1,128 miljoen euro in verband met Vrijval P+ R West en Noordoost (VJN 2012);
• 5, 0 miljoen euro in verband met kostenbesparende maatregelen op de NOUW 2 LR (VJN 2013);
• 0, 7 miljoen euro in verband met de inzet van P&R Hooggelegen ten behoeve van de structurele gemeentebrede problematiek (VJN 2103);
• 0,05 miljoen Verrekening van incidentele baten Utrechts Veiligheidslabel via MIB reserve (VJN 2014);
• 0,420 miljoen structureel gedurende twintig jaar ten behoeve van de fietsparkeerexploitatie (VJN 2015);
• 0,030 miljoen euro structureel ten behoeve van de parkeerexploitatie in verband met het opheffen van parkeerplekken op de Mariaplaats (VJN 2015).

Pakketstudie Ring
Deze reserve dient als cofinanciering van de investeringsmaatregelen uit het VERDER pakket, voor de bereikbaarheid van midden Nederland. Tot en met 2020 zal de gemeentelijke cofinancieringbijdrage hierin 95 miljoen euro bedragen. De inzet van deze middelen is vastgelegd in het Meerjaren Perspectief Bereikbaarheid 2015. Bij de Voorjaarsnota 2015 is deze reserve opgeheven en samengevoegd met de reserve MIB. Het resterende saldo is in 2015 toegevoegd aan de reserve MIB.

Programmareserve Openbare Ruimte en Groen

Bedragen zijn in duizenden euro's.

Egalisatiefonds rioleringen SW
Storting resultaat 2014 van 1,321 miljoen euro: bij de vaststelling van de Verantwoording 2014 is besloten het voordelig resultaat 2014 op de rioolheffing toe te voegen aan het egalisatiefonds riolering. In 2015 is een bedrag van 1,800 miljoen euro onttrokken aan de reserve om de tariefstijging 2015 te matigen.

Ophaaldienst SW
Storting resultaat 2014 van 0,029 miljoen euro: bij de vaststelling van de Verantwoording 2014 is besloten het voordelig resultaat 2014 op de afvalstoffenheffing toe voegen aan de reserve Ophaaldienst. In 2015 is een bedrag van 1,352 miljoen euro onttrokken aan de reserve om een tariefsverlaging van 5% ten opzichte van 2014 te kunnen realiseren.

Projectreserve langcyclisch beheer SW
Conform de bestedings- en dekkingsvoorstellen 2014 is 0,400 miljoen euro onttrokken aan de projectreserve langcyclisch beheer ter dekking van de in 2014 uitgevoerde werkzaamheden langcyclisch beheer.

Projectreserve Wal – en kluismuren SW
Storting resultaat 2014 van 0,225 miljoen euro: bij de vaststelling van de Verantwoording 2014 is besloten de door vertraging in het project veroorzaakte onderschrijding op het project Wal- en kluismuren toe te voegen aan de daarvoor bestemde, en bij de Verantwoording 2010 ingevoerde, reserve, zodat het project volledig uitgevoerd kan worden.

Programmareserve Werk en Inkomen

Bedragen zijn in duizenden euro's.

Toeristische Stadspromotie
De reserve is gekoppeld aan de inkomsten toeristenbelasting. De helft van deze inkomsten worden via Economische Zaken ingezet ter bevordering van het Toerisme en verbetering van de toeristische infrastructuur in Utrecht. Voor de besteding van de gelden uit de reserve zal het advies van de Utrechtse hoteliers worden gevraagd. In 2015 zijn er geen stortingen en onttrekkingen geweest.

Cofinanciering Pieken in de Delta
Met de cofinanciering bij de (rijks)subsidieregeling Pieken in de Delta worden economische innovatieprojecten ondersteund die de innovatieve concurrentiekracht van Utrecht versterken. De reserve wordt vanaf 2015 tot en met 2018 aangewend voor de uitvoering van de Economische Agenda Utrecht.

Cofinanciering Science Park
Via deze reserve cofinanciering wordt het Utrecht Valorisation Centrum (UVC) ondersteund. Voor 2015 zijn geen mutaties geboekt.

Project Wijk in bedrijf Utrecht REO
Dit project rust op 3 pijlers, waaronder activiteiten die te scharen zijn en resulteren in een bevordering van de wijkeconomie en het kleinschalig ondernemerschap. De concrete pijlers zijn 1. Vakmanschap. 2. Vestigingsklimaat. 3. Verbinding. Het grootste deel van het budget gaat op in de basisvoorziening, wijk in bedrijf en het straatmanagement voor schoon, heel, veilig en attractief ondernemers – en vestigingsklimaat en bevorderen samenwerking tussen ondernemers. Reserve tevens aangehouden in verband met cofinanciering EFRO project WKO. Voor 2015 zijn geen stortingen en onttrekkingen geweest.

Revolverend Fonds Werk en Inkomen WenI
Bij de kadernota Participatie en Inkomen is besloten een revolverend fonds in te stellen. Het fonds zetten we in voor de (incidentele) kosten van trajecten die leiden tot een aantoonbare besparing op de uitkering. Dit kan bijvoorbeeld de samenwerking met een uitzendbureau of een sociaal ondernemer zijn. In 2015 is bij de Berap één van de spelregels van het Revolverend Fonds vervallen. Hierdoor kunnen meerjarige verplichtingen worden aangegaan. In 2015 is een pilot met uitzendbureaus uitgevoerd waarvoor een onttrekking uit het Revolverend Fonds is gedaan van 0,286 miljoen euro. In 2015 zijn daarnaast twee Social Impact Bonds afgesloten die uit het Revolverend Fonds worden gefinancierd. Omdat de afrekening pas plaatsvindt bij daadwerkelijke besparing op de uitkering, zijn hiervoor nog geen onttrekkingen uit het Revolverend Fonds gedaan.

Werk en Inkomen WenI
Conform het Masterplan worden overschotten op het Inkomensdeel Wet werk en bijstand (Wwb) aangewend voor voeding van de reserve Werk en inkomen. Dit ter dekking van eventuele toekomstige tekorten op het Inkomensdeel en van de kosten van overplaatsbaren bij Werk en inkomen.

Risicofonds Wmo WenI

Het risicofonds Wmo is ingesteld bij de Beleidsvisie Wmo, prestatieveld 6 (gemeenteraad 26 mei 2011). Overschotten op de budgetten voor individuele Wmo-verstrekkingen werden aangewend om mogelijke toekomstige tekorten op dit onderdeel op te vangen. In 2015 is besloten om het saldo toe te voegen aan het fonds Decentralisaties Sociaal Domein onder het programma Maatschappelijke Ondersteuning. Deze toevoeging vindt in 2016 via begrotingswijziging plaats.

Programmareserve Onderwijs 2015

Bedragen zijn in duizenden euro's.

Stroyenborchdreef brand
Bij de voorjaarsnota zal worden voorgesteld het restant vrij te laten vallen.

Overschrijdingsvergoeding
De reserve wordt ingezet voor langlopende huisvestingsknelpunten conform de Voortgangsrapportages van de Masterplannen.

Masterplan Voortgezet Onderwijs
We hebben 3,313 miljoen euro gereserveerd voor de 1e inrichting van de school VMBO Vleuterweide en voor de 1e inrichting van diverse andere scholen van voortgezet onderwijs. Conform dit Masterplan hebben we in 2015 3,364 miljoen euro onttrokken waarvan 1,84 miljoen euro voor de vorming van een vaste activa reserve en een bedrag van 0,983 miljoen euro ter dekking van kapitaallasten: project Gerrit Rietveldcollege, verder een bedrag van 0,541 miljoen euro 1e inrichting onderwijsleerpakket en meubilair.

Masterplan Primair Onderwijs
We hebben 3,12 miljoen euro gereserveerd voor de uitvoering van het Masterplan Primair Onderwijs. Conform dit Masterplan hebben we in 2015 0,365 miljoen euro onttrokken voor de vorming van een reserve vaste activa investering project St. Jan de Doper en als oplossing voor de bezuinigingstaakstelling 2015 zoals bij de voorjaarsnota 2013 besloten, 0,801 miljoen euro.

Huisvestingsprogramma's
We hebben 3,192 miljoen euro gereserveerd voor de uitvoering van eerdere jaren.

Piekopvang onderwijs Leidsche Rijn
De reservering wordt ingezet voor de Piekopvang in Leidsche Rijn. In 2015 hebben wij hiervoor een bedrag van 0,165 miljoen euro onttrokken.

Meerjaren Perspectief Onderwijs Huisvesting
We hebben 10,136 miljoen euro gereserveerd voor de uitvoering van het Meerjarenperspectief Onderwijshuisvesting.

Reserve Voorschool
We hebben 0,927 miljoen euro gereserveerd voor uitbreiding en aanpassing van voorschoollocaties en ouderlokalen, en voor vergoeding voor gebruik van schoollokalen door de Voorscholen.

Onderhoud en kapitaallasten Buitenschoolse opvang (BSO)
De reservering is bestemd voor het onderhoud en de kapitaallasten van de gedane investeringen BSO.
Voorbereidingskosten nieuwe locatie centrale bibliotheek (Inrichtingskrediet Smakkelaarsveld)
Bij de programmaverantwoording 2015 wordt voorgesteld de reserve op te heffen.

Centrale Bibliotheek Utrecht (Nieuwbouw Centrale Bibliotheek)
De reserve is bestemd voor de eenmalige kosten voor het betrekken van een nieuwe locatie voor de centrale bibliotheek. De centrale bibliotheek op het Neude gaat het derde kwartaal van 2017 open. De reserve wordt benut om de incidentele kosten te dekken. Bij de voorjaarsnota 2016 doen we een voorstel om de verwachte mutaties op de reserve in de begroting te verwerken.

Programmareserve Maatschappelijke Ondersteuning

Bedragen zijn in duizenden euro's.

Leefbaarheid en sociale samenhang
Bij de programmaverantwoording 2015 wordt voorgesteld de resterende middelen vrij te laten vallen ten gunste van de algemene reserve en aansluitend de reserve op te heffen.

Verbouwing Oudwijkerveldstraat
Bij de programmaverantwoording 2015 wordt voorgesteld de reserve op te heffen.

Plan van Aanpak maatschappelijke opvang
In het college van B en W van 1 april 2008 is een geactualiseerde meerjarenbegroting van het PvA MO vastgesteld. Om de ambities van het college van B en W te kunnen uitvoeren zijn overschotten voor 2009 toegevoegd aan de reserve Plan van Aanpak MO. Hiermee wordt voldaan aan de financieringsafspraken met het Rijk dat de geoormerkte OGGz-middelen voor deze doeleinden ingezet worden conform Collegebesluit van 27-01-2006, kenmerk 06.025267. De reserve wordt de komende jaren binnen deze doelstellingen ingezet.

In 2015 heeft een onttrekking plaatsgevonden voor realisatie van de verhuizing van bureau Dagloon en de Singel Stadsbrug (0,544 miljoen euro) en begrote inzet voor het programma VoorZorg (0,080 miljoen euro).

Programmareserve Volksgezondheid

Bedragen zijn in duizenden euro's.

Integrale huisvesting 0-19 jeugdgezondheidszorg

De stand per 31 december 2015 bedraagt 0,178 miljoen euro.

De jeugdgezondheidszorg 0-4 jarigen (consultatiebureaus) en de jeugdgezondheidszorg 4-19 jarigen (VG) zijn ondergebracht in verschillende panden. Voor de integratie van de Jeugdgezondheidszorg 0-19 jarigen is het noodzakelijk dat beide partijen zoveel mogelijk in dezelfde panden komen te werken. De reserve is hiervoor bestemd.

JGZ heeft de reserve nodig om incidentele huisvestingskosten te dekken. De volgende activiteiten zijn bekend en worden gefinancierd uit de reserve:

• De afronding van de nieuw geopende CJG locaties FC Donderstraat en Kanaleneiland.
• De inrichting van de nieuw te openen CJG locatie Overvecht.

Programmareserve Veiligheid

Bedragen zijn in duizenden euro's.

Projecten cameratoezicht

De gereserveerde ruimte is bestemd voor het verplaatsen van camera’s en kabels in het Stationsgebied. In verband met de werkzaamheden worden deze tijdelijk verplaatst, en op een termijn van drie tot vijf jaar weer teruggeplaatst.

Programmareserve Cultuur

Bedragen zijn in duizenden euro's.

Fonds Stadsverfraaiing
Sinds 1948 hebben wij middelen gereserveerd voor stadsverfraaiing. Deze middelen zijn bedoeld om kunstwerken in de openbare ruimte te kunnen plaatsen. Projecten duren gemiddeld genomen langer dan een jaar en zijn vaak gekoppeld aan stedenbouwkundige ontwikkelingen. Om flexibel met die ontwikkelingen te kunnen meebewegen is deze reserve ingesteld. Eind 2015 bedraagt de reservering 0,089 miljoen euro.

Utrechtse Programmaraad
Op 5 november 2013 heeft de 1e kamer ingestemd met het afschaffen van de programmaraad in januari 2014. Bij de verantwoording 2014 is reserve voor de Utrechtse Programmaraad opgeheven.

Cultuurconvenant
Bij de voorjaarsnota 2012 is besloten om de collegeambities te halveren waardoor het cultuurbudget met 1 miljoen euro is afgenomen vanaf 2015. Om deze daling in budget voor de jaren 2015, 2016 en 2017 te compenseren is in 2012 besloten om 2,5 miljoen euro te storten in de reserve Cultuurconvenant. In 2015 is in dit kader 1 miljoen euro onttrokken uit de reserve.

Fonds Broedplaatsen
Wij hebben wij 0,701 euro gereserveerd om het financieel risico af te dekken van het borgstellingsfonds Creatieve Broedplaatsen dat onder beheer is geplaatst van de Triodos bank (raadsbesluit 14.002504). In 2015 is er 0,001 miljoen euro aan garantieprovisie verstrekt door één kredietnemer. Conform de samenwerkingsovereenkomst tussen de gemeente Utrecht en de Triodosbank maakt de garantieprovisie onderdeel uit van het fondsbedrag en is om deze reden het bedrag gestort in de reserve.

TivoliVredenburg
Wij hebben 3,1 miljoen euro gereserveerd om verwachte financiële tekorten van TivoliVredenburg te kunnen dekken. Met de voorjaarsnota 2015 is besloten om 2,5 miljoen euro te storten in de reserve ter dekking van verwachte tekorten in 2015 en 2016. Conform het bijsturingsvoorstel uit de tweede bestuursrapportage 2015 is 1,1 miljoen euro onttrokken uit de reserve ter dekking van het tekort over 2014 die middels een aanvullende subsidie aan TivoliVredenburg is verstrekt.

Utrechtse Cultuurlening
Conform het raadsbesluit van 15 mei 2015 (kenmerk 14.010565) hebben wij 0,20 miljoen euro gereserveerd om het financieel risico af te dekken van de Utrechtse Cultuurlening.

Programmareserve Sport

Bedragen zijn in duizenden euro's.

Zwembaden Leidsche Rijn
De reserve is destijds gevormd voor aanloopverliezen in de exploitatie van het zwembad Fletiomare in Leidsche Rijn. De huidige aanloopverliezen kunnen uit de reguliere exploitatie gedekt worden. In 2014 heeft de laatste onttrekking plaats gevonden voor de uitvoering voorjaarsnota 2013 en kan de reserve worden opgeheven.

Sportpark Zoudenbalch
Wij reserveren voor de vervanging van de toplaag als gevolg van zeer intensief gebruik van de velden op het complex Zoudenbalch. Jaarlijks wordt hiervoor 0,048 miljoen euro in de reserve gestopt. Hier staat tegenover dat de huurprijs op commerciële basis is.

Buitensport Leidsche Rijn
De reserve is destijds gevormd voor aanloopverliezen in de exploitatie van de sportparken in Leidsche Rijn. De huidige aanloopverliezen kunnen uit de reguliere exploitatie gedekt worden. In 2015 en 2016 onttrekken we respectievelijk 0,181 miljoen euro en 0,340 miljoen euro voor uitvoering van de Voorjaarsnota 2013.

Binnensport Leidsche Rijn
De reserve is destijds gevormd voor aanloopverliezen in de exploitatie van de sportaccommodaties in Leidsche Rijn. De huidige aanloopverliezen kunnen uit de reguliere exploitatie gedekt worden. In 2015 onttrekken we
0,158 miljoen euro voor uitvoering van de Voorjaarsnota 2013 en kan de reserve worden opgeheven.

Nota kapitaal goederen
De reservering is bestemd voor groot onderhoud aan de sportaccommodaties en is conform de nota kapitaalgoederen 2011- 2014 gevormd.

Programmareserve Vastgoed

Bedragen zijn in duizenden euro's.

Frictiekosten Accommodatiebeleid
De reserve is bestemd voor projecten in het kader van het integraal accommodatiebeleid. Inmiddels zijn alle projecten uitgevoerd of in uitvoering genomen en kan de reserve worden opgeheven.

Vastgoedbeheer
De reserve dient ter dekking van bedrijfsrisico's (bijvoorbeeld onverwachte tekorten op de exploitatie en de ontwikkeling van panden/percelen) en tevens als egalisatie van het jaarlijkse resultaat op de vastgoedportefeuille. De exploitatie per perceel is over de levensduur sluitend, maar er blijven faseringsverschillen per jaar. Vooral bij nieuw gebouwde accommodaties is er in het begin een tekort doordat de jaarlijkse huurstijging pas na een aantal jaren groot genoeg is om de (gelijk blijvende) kapitaallasten te dekken.

De benodigde omvang en verloop van de reserve worden in het Meerjaren Perspectief Utrechts Vastgoed (MPUV) vastgesteld. Hierbij wordt rekening gehouden met toekomstig op te leveren grote accommodaties die in de beginjaren een faseringstekort opleveren.

In 2015 hebben we 0,801 miljoen euro onttrokken zoals in het Meerjaren Perspectief Utrechts Vastgoed (MPUV) is vastgesteld. Daarnaast is in 2015 een correctie gedaan op de onjuiste verwerking van het B&D-voorstel in 2014 om 1,312 miljoen euro te storten in de vastgoedbeheer reserve.

Geactiveerde investeringen Vastgoed
De reserve Geactiveerde Investeringen Vastgoed wordt gebruikt voor het genereren van dekking voor de kapitaallasten voortkomend uit gemeentelijke bijdragen voor de investeringen.

De B&D voorstellen op het gebied van de vaste activa reserves lopen via deze reserves en worden doorgeboekt naar de vaste activa module. In 2015 heeft deze doorboeking plaatsgevonden voor een bedrag van 7,4 miljoen euro. Voor een totaaloverzicht van de vaste activa reserves verwijzen naar de laatste toelichting op de reserves.

Vaste Activa
De reserve vaste activa wordt gebruikt voor het genereren van dekking voor de kapitaallasten voortkomend uit gemeentelijke bijdragen voor de investeringen.

Staatsliedenbuurt
Deze reservering is bestemd voor de uitvoering van het Project Staatsliedenbuurt.

Nota Kapitaalgoederen
De reservering is bestemd ter dekking van de kosten van het achterstallig onderhoud van Welzijnsaccommodaties.

Groot Onderhoud Maatschappelijk Vastgoed
Reservering is bestemd voor groot onderhoud Multifunctionele accommodatie, zoals in de nota kapitaalgoederen 2012-2015 is aangegeven.

Programmareserve Algemene Middelen en Onvoorzien

Bedragen zijn in duizenden euro's.

MCV/Muziekpaleis
De bestemmingsreserve Muziekcentrum Vredenburg / Muziekpaleis is in 2012 ingesteld ter dekking van het opheffen van Muziekcentrum Vredenburg en van knelpunten bij de realisatie van het Muziekpaleis. In 2015 is het saldo van de reserve Muziekpaleis afgenomen met 0,384 miljoen euro. Er resteert ultimo 2015 nog een saldo van 0,499 miljoen euro.

Gezondheid/ruimtelijke ontwikkeling
De bestemmingsreserve Gezondheid ruimtelijke ontwikkeling is in 2012 ingesteld ten behoeve van intensivering van de advisering op het terrein van de gezondheid bij ruimtelijke ontwikkelingen. Conform besluit bij de programmabegroting zijn de gemaakte kosten van advisering voor een bedrag van 0,266 miljoen euro met deze reserve verrekend.

Budgetstructuur Leidsche Rijn
Het saldo van de reserve Budgetstructuur Leidsche Rijn is in 2015 gedaald met 1,235 miljoen euro. Deze reserve is ingesteld in 1997 en is bestemd voor het opvangen van frictiekosten bij de realisatie van voorzieningen in Leidsche Rijn. Dit betreft vooral de kosten voor tijdelijke voorzieningen, eerste inrichting van scholen en het verevenen van tijdelijke tekorten op de stelpost kapitaallasten Leidsche Rijn. In 2015 is, conform B&D-voorstel, voor een bedrag van 0,364 miljoen euro aan kapitaallasten onttrokken ter dekking van de in 2014 opgeleverde voorzieningen onderwijs. Daarnaast zijn, eveneens conform B&D-voorstel, de incidentele tekorten uit 2015 voor een totaal bedrag van 0,871 miljoen euro verrekend met deze reserve.

Toeristische stadspromotie
De reserve toeristische stadspromotie BCS dient om schommelingen in het budget voor toeristische stadspromotie op te vangen. Is er een positieve afwijking van de opbrengst toeristenbelasting ten opzichte van de begroting dan wordt 50 % aan de reserve toegevoegd. Bij een negatieve afwijking van de opbrengst ten opzichte van de begroting , wordt 50 % aan de reserve onttrokken.
De storting in 2015 bedroeg 0,105 miljoen euro.

Reserve decentralisatie sociaal domein
Deze reserve is in 2014 ingesteld en gevoed uit het rekeningresultaat van het programma Welzijn, Jeugd en Volksgezondheid (6,7 miljoen euro). Hieraan dient nog te worden toegevoegd het saldo van het risicofonds Wmo (5,3 miljoen euro, zie programmareserves Werk & Inkomen) en twee voorgenomen stortingen van 4 miljoen euro in de jaren 2016 en 2017. Daarmee komt het totaal van de reserve op 20 miljoen euro, zoals vastgesteld bij het raadsbesluit van de uitvoeringsnota’s 2^e fase Meedoen naar Vermogen en Zorg voor Jeugd in oktober 2014. Het saldo dient ter afdekking van de geïnventariseerde risico’s voor de in- en uitvoering van de Jeugdwet en Wmo 2015 en voor een zachte landing en voorstellen voor innovatie. In 2015 zijn onttrekkingen voorzien voor versnelde groei van de buurtteams Jeugd (1,7 miljoen euro) en inzet van huishoudcoaches (0,5 miljoen euro). Deze bedragen zijn bij de voorjaarsnota 2015 weer aan de reserve toegevoegd. Er heeft alleen een werkelijke onttrekking van 1,5 miljoen euro plaatsgevonden voor de versnelde groei van het buurtteam Jeugd, de rest van de voorgenomen onttrekkingen hebben we kunnen dekken binnen de respectievelijke programma’s. Bij de voorjaarsnota 2016 leggen we een geactualiseerde risico inventarisatie voor aan de gemeeteraad met een voorstel voor de benodigde omvang van het fonds.

MuziekCenturmVredenburg Frictiekosten 2009
De reserve MCV frictiekosten 2009 wordt, na de opheffing van het Muziekcentrum Vredenburg, niet meer op het programma Cultuur verantwoord. Deze reserve valt onder het programma Algemene Middelen. Bij de overboeking naar het programma Algemene Middelen is 1,004 miljoen euro gestort. De reserve is bedoeld om de kosten als gevolg van een reorganisatie uit 2009 af te dekken. In 2015 is in dat kader, conform B&D-voorstel, een bedrag van 0,300 miljoen euro onttrokken.

Reserve Grand Depart Tour de France
De reserve Grand Depart Tour de France is ingesteld bij de Voorjaarsnota 2013 voor reservering van de gemeentelijke bijdrage van 5,0 miljoen euro in de startkosten van de Tour de France. Dit bedrag is ingezet in de periode 2013-2015. Verrekening van het restant bedrag van 0,589 miljoen euro vindt plaats op basis van dekkingsvoorstel bij het jaarresultaat 2015. Daarna kan de reserve worden opgeheven.

Programmareserve Algemene Ondersteuning

Bedragen zijn in duizenden euro's.

Reserve Europese subsidies
De uitvoering van de Europese subsidieprogramma's loopt over de jaargrenzen heen. Door het instellen van een reserve kunnen de schommelingen in uitgaven en inkomsten worden ondervangen. De verwerking van het resultaat van 2014 à 0,746 miljoen euro betreft het cofinancieringsdeel van de gemeente Utrecht voor het Europese Subsidie-programma 'Kansen voor West'.

Reserve ICT investeringen
In de Voorjaarsnota 2011 zijn er voor het meerjarige ICT Investeringsprogramma (2011 – 2014) incidentele en structurele budgetten toegekend. Omdat de uitvoering van de projecten in het kader van dit programma niet altijd synchroon loopt met de jaarsnedes van de toegekende budgetten, is er een reserve ICT Investeringen ingesteld. Zo kunnen schommelingen in de uitgaven en inkomsten opgevangen worden. Vanuit het resultaat Verantwoording 2014 werd 0,493 miljoen euro in de reserve gestort ter financiering van de doorlopende projecten in de komende jaren.

De onttrekking van 4,343 miljoen euro in 2015 heeft betrekking op de overboeking van dit bedrag naar de Vaste Activa Reserve in verband met de gereedmelding en activering van een aantal projecten uit het ICT Investeringsprogramma.

Huurharmonisatie
In 2003 is vanwege de grote huurverschillen in de kantoorpanden besloten om tot nivellering van de huur- en investeringslasten van de kantoorpanden over te gaan, het huurharmonisatiemodel. Deze huurharmonisatie leidt in de periode 2009-2014 tot incidentele voordelen. Vanaf 2011 gaat het om een voordeel van 6 miljoen euro per jaar dat bij de jaarlijkse bestedings- en dekkingsvoorstellen aan de reserve wordt toegevoegd. Bij de Programmabegroting 2010 is besloten om in de periode 2010-2013 in totaal 10,888 miljoen euro van de reserve huurharmonisatie in te zetten voor de bedrijfsvoeringsproblematiek. Vanaf de ingebruikname van het Stadskantoor (1 oktober 2014) houden deze voordelen op. In 2014 zijn de laatste stortingen en onttrekkingen gedaan en wordt de reserve conform planning met een saldo nul opgeheven.

Reserves ten bate van vaste activa

Bedragen zijn in duizenden euro's.

Als een vast actief wordt gefinancierd met een incidentele interne bijdrage, wordt deze bijdrage in de vaste activareserve gestort. Toevoegingen aan of instelling van een activareserve vindt plaats op basis van raadsbesluiten bij vaststelling of wijziging van de Begroting). Aan deze reserve worden vervolgens jaarlijks onttrokken om de bijbehorende afschrijvingslast te dekken. Kapitaallasten bestaan uit rente en afschrijving. De rentevergoeding op deze reserve wordt ingezet om de rentelast te dekken.

Overzicht gerealiseerde structurele stortingen en onttrekkingen 2014 (art 28.d BBV)

Bij de opstelling van dit overzicht is gekeken naar de Begrotingsmutaties van het jaar 2015. Voor zover de mutatie verder gaat dan de nu lopende meerjarenperiode is, per programma, de storting of onttrekking als structureel aangemerkt. Hierbij zijn de bestedings- en dekkingsvoorstellen van het jaar 2014 buiten beschouwing gelaten.

Bij de onttrekkingen aan reserves ten bate van vaste activa is beoordeeld of de onttrekking wordt aangewend ten behoeve van afschrijving op een actief. Dit leidt tot het volgende overzicht.

Bedragen zijn in duizenden euro’s