2015 laat een voortvarende ruimtelijke ontwikkeling van Utrecht zien. De populariteit van de Nederlandse steden in het algemeen en Utrecht in het bijzonder neemt toe. Binnen de G4 onderscheidt Utrecht zich op het thema 'Healthy Urban Living'. Om richting te geven aan de groei die deze populariteit met zich mee brengt is een ruimtelijke strategie in voorbereiding. Bij de Voorjaarsnota 2015 heeft de gemeenteraad besloten daar een investeringsstrategie aan te koppelen. In het verlengde van het Coalitieakkoord ‘Utrecht maken we Samen’ hanteren we ‘Bouwen aan een gezonde toekomst’ als leidend begrip. Dat geldt ook voor de gesprekken die met het Rijk gevoerd worden over Agenda Stad en de voorbereiding van City Deals.

• In de 'Ruimtelijke Strategie Utrecht' (RSU) wordt – op basis van het uitgangspunt 'gezonde verstedelijking' - uitgewerkt hoe de groei van Utrecht kan worden gefaciliteerd door inbreiding. In het eerste kwartaal van 2016 zal daarover besluitvorming plaats vinden. In november is de strategie onderwerp geweest van een goed bezocht Stadsgesprek.
• In de tweede helft van het jaar is gestart met de voorbereiding van een investeringsstrategie in het verlengde van de RSU. Bezien wordt hoe de ambities van de RSU realiteit kunnen worden tegen een achtergrond van een veranderende rol van de overheid en een afbouw van voor ruimtelijke ontwikkeling beschikbare rijksmiddelen. In dat kader hebben we overleg gevoerd met Ruimtelijke Strategie en Investeringsstrategie worden aan de gemeenteraad voorgelegd bij de Voorjaarsnota 2016.
• In 2015 hebben wij veel aandacht besteed aan versterken van samenwerking met andere partijen. In U10-verband hebben wij gewerkt aan een Regio atlas en vervolgens aan een gezamenlijke ruimtelijke-economische koers. De daarop vooruitlopende peilnota is eind 2015 afgerond voor besluitvorming in Raden in het voorjaar van 2016.
• Wij hebben tevens de lange termijn woningbouwopgave voor de U10-regio verkend. De grote druk op de woningmarkt staat ook in onze samenwerking in Noordvleugelverband centraal. Voldoende plancapaciteit voor woningbouw op de juiste – naast Leidsche Rijn vooral binnenstedelijke - locaties is een flinke en blijvende opgave.
• Het rijk werkt aan een Nationale Omgevingsvisie (NOVI) en vooruitlopend daarop een Nationale Omgevingsagenda (NOA). Wij hebben de Utrechtse ambities ingebracht via input in de Ruimtelijk-Economische Ontwikkelingsstrategie (REOS) die voor de Randstadvleugels en de regio Eindhoven wordt opgesteld. Deze trajecten lopen in 2016 door.
• Op het jaarlijkse Bestuurlijk Overleg MIRT tussen het rijk en de partijen uit de noordvleugel hebben wij de grote ontwikkelingen rond de 2^e fase van het Stationsgebied en de doorontwikkeling van het Science Park onder de aandacht gebracht. Dat heeft geleid tot afspraken met het Rijk over de vervolgaanpak. Voor het Science Park is de afspraak om gezamenlijk met het rijk te werken aan een Brede Gebiedsverkenning die moet leiden tot verdere stappen in de doorontwikkeling van het gebied, waarbij vooral de bereikbaarheid een opgave is.
• Wij hebben met onze partners in het Science Park zelf op de 3^e bestuurlijke conferentie verdere afspraken gemaakt langs vijf ontwikkellijnen. In 2016 worden deze vertaald naar concrete programma’s en specifieke projecten.
• Met de Provincie hebben wij bestuurlijk de banden aangehaald. Nauwere samenwerking is van belang, mede door overdracht van bevoegdheden en middelen voor bereikbaarheid die voorheen bij het BRU lagen.
• Verschillende (strategische) vraagstukken en gebiedsopgaven hebben wij ook ingebracht in het traject van Agenda Stad, dat in 2016 moet leiden tot concrete city-deals. Dit betreft onder meer de Health Hub (samenwerking rond Utrecht Science Park), de Healthy Urban Boost (experiment in het Nieuwe Centrum) en First & Last Mile (gezamenlijk investeringsprogramma Rijk en grote steden (G4) in betere binnenstedelijke/regionale verbindingen en multimodale vervoersoplossingen).
• In internationaal perspectief vormen we met de andere 3 grote steden een Super Global Connected Region. Met de G4 werken we aan een gezamenlijke presentatie 'Het draait om de steden'.
• Utrecht heeft zich in 2015 lokaal, nationaal en internationaal in de schijnwerpers gezet met de start van de Tour de France.
• Op deze wijze zijn we er in geslaagd onze positie als 2e gemeente op de woonaantrekkelijkheidsindex uit de Atlas Nederlandse Gemeenten te behouden.

Het project 'Beter Bestemmen' heeft zich in 2015 gericht op de vraag hoe 'flexibel bestemmen' in de praktijk kan worden gebracht in aansluiting op de toekomstige Omgevingswet. Met de gemeenteraad, lokale en landelijke deskundigen, met kleine initiatiefnemers en met het ministerie van I&M, is onderzocht wat flexibel bestemmen inhoudt. Het resultaat is een nieuwe werkwijze. De werkwijze, gebaseerd op een mix van goede ervaringen en nieuwe inzichten, bestaat uit het samen met bewoners, initiatiefnemers en andere belanghebbenden bepalen van de ontwikkelingsmogelijkheden, maar ook de te beschermen waarden, voor een gebied. Deze beschrijving wordt vastgelegd in de omgevingsvisie en – flexibel – vertaald in een omgevingsplan en de omgevingsvergunning.
Concrete uitwerkingen in 2015 waren: een omgevingsvisie op gebiedsniveau (gestart is met de omgevingsvisie Vleuten-De Meern), uniformering van de bestemmingsplanregels (in 2015 zijn de actualiseringsgebieden Oog in Al en Lunetten tot één bestemmingsplan samengevoegd) en het opstellen van een integraal overzicht van het beleid (een voorstel is in voorbereiding voor het intrekken van een aantal beleidsnota’s). Met deze aanpak werd Utrecht in 2015 door het ministerie I&M aangewezen als landelijk voorbeeldproject. Het project wordt vervolgd in 2016.

In december 2013 is besloten tot het vernieuwen van het Welstandsbeleid. In 2015 zijn een aantal acties uitgevoerd, waaronder de actualisatie van de Welstandsnota. In het voorjaar van 2015 is de commissie Stad en Ruimte door middel van een brief geïnformeerd, dat in het kader van zoveel mogelijk integreren van beleid geen aparte nieuwe Welstandsnota wordt opgesteld.

Actualisering bestemmingsplannen
Op 5 maart 2015 werden de bestemmingsplannen Rijnenburg en Dorpeldijk in uw gemeenteraad vastgesteld. Hiermee werd de mijlpaal bereikt, dat voor alle grotere gebieden in de stad een actueel juridisch-planologisch kader beschikbaar is (op enkele kleinere vlekjes na). Dit moment heeft langer geduurd dan aanvankelijk gepland, onder meer door de inhoudelijk en bestuurlijk zeer complexe vraagstukken in bijvoorbeeld Lage Weide en Haarzuilens. Ook is gewerkt aan de actualisering van de bestemmingsplannen voor Oog in Al en Lunetten. Dit zijn plannen uit de actualiseringsopgave voor de volgende tien-jaar periode om de bestemmingsplannen (en beheersverordeningen) vanaf 2015 actueel te houden. In combinatie met de verdichting van het bestaand stedelijk gebied, neemt de complexiteit en daarmee de intensiteit van de werkzaamheden voor een bestemmingsplan toe. Dit vergt aanzienlijk meer van het ambtelijk apparaat dan voorheen. Een extra beslag op de beschikbare middelen wordt gelegd door gewijzigde wetgeving op het gebied van bijvoorbeeld Flora en Fauna, Luchtkwaliteit, Stikstofdepositie, Bodem en Geluid. Er vindt een uitbreiding plaats van de vereiste onderzoeken bij de ruimtelijke plannen. In de afgelopen jaren heeft dit geleid tot een tekort. Een voorstel voor de Voorjaarsnota 2016 wordt voorbereid.

Ontwikkelbestemmingsplannen
Ontwikkelbestemmingsplannen worden opgesteld ten behoeve van de inpassing van incidentele ruimtelijke projecten. Deze ontwikkelingen worden soms geïnitieerd door de gemeente zelf, maar vooral door initiatieven van ontwikkelaars, woningbouwcorporaties en particuliere investeerders. Als ontwikkelingen niet in eerder vastgestelde planologische kaders passen, kunnen ze mogelijk gemaakt worden met het opstellen van een nieuw bestemmingsplan. Meestal wordt dan een voortraject doorlopen conform het Utrechts Plan Proces, waarbij inhoud, participatie en bestuurlijk weging leiden tot richting in de ruimtelijke ontwikkeling. Bij een gewenste ruimtelijke ontwikkeling wordt een ontwikkelbestemmingsplan opgesteld. De kosten voor deze ontwikkelbestemmingsplannen worden betaald door de initiatiefnemers zelf (via leges).

In 2015 zijn er 24 bestemmingsplannen vastgesteld, waaronder het Prinses Maxima Centrum, het Nieuwe Zandpad en Rijnenburg. Van deze 24 bestemmingplannen zijn er vijf actualiseringsplannen zoals Oog in Al en Lunetten. Daarnaast zijn er acht bestemmingsplannen als ontwerp bestemmingsplan ter inzage gelegd. Voorbeelden hiervan zijn Beiroetdreef en Kanaalweg 59. Er is in 2015 aan vijftien beroepszaken bij de Raad van State gewerkt, zoals Lage Weide, Haarzuilens en bijvoorbeeld in het Noordgebouw.

Eind januari 2015 heeft de gemeenteraad besloten dat de Gemeente Utrecht stopt met de gronduitgifte in erfpacht voor projecten en nieuwbouw waarin wonen de hoofdfunctie vormt. Voor bestaande situaties en andere functies dan wonen is er nog sprake van erfpacht, dat wil zeggen dat het volledig gebruik van het onroerend goed, tegen een vergoeding, aan de erfpachter ten goede komt. Door een wijziging van het gebruik of de bestemming van de grond, bijvoorbeeld door sloop, uitbreiding of functiewijziging, kan een waardestijging van de grond ontstaan. Deze waardestijging, de zogenaamde meerwaarde, dient op basis van de erfpachtovereenkomst aan de gemeente, de erfverpachter, afgedragen te worden. Daar waar in 2015 sprake is geweest van een wijziging van gebruik en/of bestemming is de eventueel ontstane meerwaarde in rekening gebracht.

In 2015 is voor 356 bestemmingswijzigingen de meerwaarde in rekening gebracht. Een belangrijk deel (247) van deze bestemmingswijzigingen heeft betrekking op de verkoop van corporatiebezit. Bij de verkoop van corporatiebezit verandert de bestemming van 'sociale huurwonig' in 'woning'. Daarnaast hebben er 70 conversies plaatsgevonden waarbij een tijdelijk erfpachtrecht of een erfpachtrecht met een jaarlijkse of periodieke canon omgezet zijn naar een eeuwigdurend erfpachtrecht. In 2015 zijn de resterende erfpachtcontracten van de corporatie Bo-Ex, waarvoor de canon nog niet eeuwigdurend was afgekocht, omgezet naar een eeuwigdurend afgekocht contract. Aangezien de meeste erfpachtcontracten inmiddels omgezet zijn in een eeuwig afgekochte erfpachtovereenkomst zullen de inkomsten als gevolg van conversies incidenteel van karakter worden.

Ten behoeve van de taakstelling Uitgifte Vastgoed is het de doelstelling om in de periode 2011 tot en met 2015 vastgoed te verkopen met een netto resultaat van 20 miljoen euro. De totale verkoopopbrengst in 2015 is 4,9 miljoen euro waarvan na aftrek van de boekwaarde en de gekapitaliseerde verhuuropbrengsten 3,3 miljoen euro ten behoeve van taakstelling Uitgifte Vastgoed ingezet kan worden.Dit betreft vooral de verkoop van tien panden. In het hoofdstuk 'Vastgoed' vindt u daar meer informatie over.

Tot en met februari 2015 werd grond in de Gemeente Utrecht uitgegeven in erfpacht. Met ingang van 1 februari wordt de grond ten behoeve van koopwoningen in volle eigendom geleverd. Daarnaast is er in november 2015 het besluit genomen om bestaande erfpachtcontracten met de bestemming 'wonen' de mogelijkheid te geven de bloot eigendom van de grond te verwerven. Het beheer van de bestaande contracten en het handhaven van de contracten is onderdeel van deze prestatiedoelstelling. Het beheer bestaat uit het administratief verwerken van wijzigingen in lopende contracten en het innen van de erfpachtcanons. Aan het beheer van contracten waarbij de canon voor eeuwig is afgekocht zijn geen kosten verbonden. Daarnaast moeten voor de niet afgekochte erfpachtcontracten periodiek de erfpachtcanons worden herzien. In de overeengekomen erfpachtvoorwaarden is geregeld hoe dit moet gebeuren. Daar waar dit in 2015 aan de orde was, zijn de administratieve wijzigingen verwerkt, de periodieke canon betalingen gefactureerd en de herzieningen conform de contractvoorwaarden afgewikkeld.

In 2015 is de woningmarkt verder hersteld. We zien dat vooral ook beleggers geïnteresseerd zijn om (in samenwerking met een ontwikkelaar) in Utrecht middeldure huurwoningen te ontwikkelen. In 2015 is er bruto aantal van 2.378 woningen toegevoegd aan de totale woningvoorraad van Utrecht. Van deze woningen zijn er 628 gerealiseerd in de wijken 9 en 10 en 1.750 woningen in het overige deel van de stad. Onder de bruto toegevoegde woningen worden de toegevoegde woningen (zelfstandige en onzelfstandige eenheden) door nieuwbouw, splitsingen en samenvoegingen verstaan. Tijdelijke eenheden zijn niet meegerekend.

In 2015 is een fors aantal nieuwe woningen in aanbouw genomen. Voor het binnenstedelijk gebied gaat het om ruim 1.400 woningen inclusief transformatieprojecten. Het project Zijdebalen is van start gegaan met de bouw van de eerste fase bestaande uit 235 (middeldure) huur- en koopwoningen (appartementen en herenhuizen). De bouw van Kop van Lombok fase 2 met 93, veelal middeldure, huurappartementen is gestart en ook op het Veemarktterrein zijn veel nieuwe woningen in aanbouw gegaan. Mitros is begonnen met de bouw van 117 eengezinswoningen (sociale huur en koop) rondom het Queeckhovenplein. Aan de Ravellaan 96 is een voormalig gemeentekantoor verbouwd naar 180 studentenwoningen. Hierdoor is ook in 2015 een forse bijdrage geleverd aan vergroten van het aanbod betaalbare woningen.

Naast woningen is in 2015 ook het aanbod aan voorzieningen vergroot. Er zijn nieuwe schoolgebouwen in gebruik genomen in Overvecht en Kanaleneiland en ook de moskee op de Kop van Lombok heeft in 2015 haar deuren geopend. Ten aanzien van de detailhandel is de officiële opening van de fors uitgebreide Ikea een mijlpaal.

Ook in 2015 werden op tal van locaties in de stad initiatieven voor herontwikkeling genomen door creatief/sociaal ondernemers, bewoners en andere betrokkenen. In de Vlampijpzone werd gewerkt aan de ontwikkeling van ’t Hof van Cartesius, MeerMerwede werkte samen met gemeente en andere betrokkenen plannen voor de gebiedsontwikkeling van Merwedekanaalzone 5, Expodium zette met het jaarprogramma ‘Unmaking the Netherlands’ niet alleen het Werkspoor-/Cartesiusgebied positief op de kaart, maar droeg door lezingen en andere bijeenkomsten ook bij aan kennisuitwisseling over gebiedsontwikkeling-nieuwe-stijl. Tijdens - op initiatief van de gemeenteraad georganiseerde - expertmeetings werden door de Utrechtse Ruimtemakers en andere deelnemers ideeën gevormd over Samen Stadmaken.
2015 was het laatste jaar voor de afspraken uit Bouwen aan de Stad (samenwerkingsafspraken met corporaties. Daarin is onder andere vastgelegd dat de gemeente verantwoordelijk is voor de aanleg van de hoofdinfrastructuur bij integrale herontwikkelingslocaties (sloop-nieuwbouw). In 2015 is dat niet aan de orde geweest, maar heeft de gemeente aansluitend aan renovaties wel de openbare ruimte opnieuw ingericht. De oplevering van de opnieuw ingerichte openbare ruimte bij de Kwango-, Zebra- en Gambiadreef is daar een voorbeeld van.

Binnenstedelijk ontwikkelen is inhoudelijk complex. Milieurandvoorwaarden (lucht, geluid en bodem), de noodzaak tot extra investeren in kwaliteit en het belang van een intensief participatietraject zijn bepalende variabelen voor de haalbaarheid en de voortgang van de projecten. In 2015 is de vraag uit de markt aanzienlijk toegenomen om te starten met nieuwe projecten. Ter illustratie: in december 2014 werd er voor 21 initiatieven gewerkt aan een startdocument. In december 2015 ging het om 44 nieuwe initiatieven. We zien de laatste jaren ook steeds meer ‘nieuwe’ initiatiefnemers. Het gaat dan om andere samenwerkingsvormen zoals een collectief of coöperatie van bewoners en/of z.z.p.’ers. Deze factoren samen betekenen een forse intensivering van het werk aan de afzonderlijke projecten voor zowel de initiatiefnemer als de gemeente.

In 2015 is een projectatelier van de Internationale Architectuur Biënnale Rotterdam gehouden voor Utrecht. Het biënnale thema 'The Next Economy' is voor Utrecht ingevuld met als specifieke richting 'de gezonde stad'. Er is in 2015 een aantal publieke presentaties met debat gehouden over de voortgang van dit projectatelier. De afronding is in 2016.

Op 15 december 2015 is door het college ban B en W de Ketenaanpak Openbare Ruimte vastgesteld. Hierin is vastgelegd dat er drie kwaliteitsniveaus worden nagestreefd in Utrecht; Domstad, Domstad Bijzonder en Utrechtse Allure. Tevens is er een inhoudelijke hoofdstructuur voor de openbare ruimte vastgesteld (gebaseerd op verschillende sectorale beleidsdocumenten. De ketenaanpak is in nauwe samenwerking tussen alle gemeentelijke partijen in het ruimtelijke domein opgesteld waardoor de samenhang tussen inrichting, gebruik en beheer is geborgd. Het is een belangrijke stap in het sluiten van de ruimtelijke keten.

Meerjarenprogramma Stedelijke Ontwikkeling (MPSO)
In het MPSO wijk 1 tot en met 8 zijn circa 100 complexe bouwprojecten en gebiedsontwikkelingen opgenomen. Dit betreft vooral de particuliere bouwinitiatieven, de binnenstedelijke grondexploitaties en de projecten van de corporaties. De corporatieprojecten bestaan uit sloop en vervangende nieuwbouw, maar voor een groter deel uit renovaties.

Voorbeelden van projecten van de woningcorporaties waar wij in 2015 plannen begeleid hebben, zijn Hart van Lombok, Fruitbuurt Noord en Queeckhovenplein. Deze projecten maken onderdeel uit van het Programma Bouwen aan de Stad. Inmiddels is er met de corporaties een nieuw productieprogramma afgesproken in het kader van de nieuwe prestatieafspraken voor de periode 2016 -2019.

Daarnaast is ook gewerkt aan vele particuliere initiatieven. Voorbeelden van planbegeleiding van dergelijke initiatieven in 2015 zijn Willem Dreeslaan 14 waar ruim 150 appartementen worden gerealiseerd, Kaatstraat 1 (herontwikkeling kantoorpand tot woningbouw) en Winkelcentrum de Gaard waarvan het SPvE is vastgesteld en het bestemmingsplan wordt voorbereid. Andere voorbeelden zijn de herontwikkeling van zorgcentra van Careyn (Rosendael in Overvecht en Tuindorp Oost in Noordoost) en het voormalige Tivoli aan de Oudegracht 245 waarvoor een nieuwe invulling wordt gezocht.

Naast het programma Bouwen aan de Stad en particuliere initiatieven is in het afgelopen jaar ook gewerkt aan binnenstedelijke grondexploitaties. Voorbeelden hiervan zijn het Defensieterrein in de Merwedekanaalzone waar een woonwijk van ongeveer 500 woningen zal worden gerealiseerd. Voor het project Centrumgebied Overvecht is gewerkt aan het SPvE en voor het Nieuwe Zandpad is een nieuwe aanbesteding gestart om een investeerder te vinden. Voor de Van Lieflandlaan is een tender gestart en een ontwikkelaar voor de realisatie van 38 woningen geselecteerd. Op het Veemarktterrein zijn de eerste nieuwbouwwoningen opgeleverd en weer veel nieuwe woningen in aanbouw gegaan.

In 2015 hebben wij bouwrijpe gronden opgeleverd ten behoeve van de realisatie van projecten die onderdeel vormen van het programma Stedelijke Ontwikkeling. Over het financiële verloop van de grondexploitaties wordt de gemeenteraad separaat geïnformeerd in het MPSO. In 2015 is het Veemarktterrein verder ontwikkeld en hebben bouwrijpmaak activiteiten plaatsgevonden in de projecten Gerrit Rietveldcollege, Talmalaan 2^e fase en het Victor Hugoplantsoen.

In 2015 is de eerste herprogrammering voor de Reserve Stedelijke Herontwikkeling door de gemeenteraad vastgesteld. Deze reserve bestaat onder andere uit het voormalige Investeringsbudget Stedelijke Vernieuwing (ISV) en het budget voor het Dynamisch Stedelijk Masterplan (DSM). Bij deze herprogrammering werd duidelijk dat bij het huidige tempo van investeren de reserve eind 2017 nagenoeg leeg zal zijn. Daarom is in de tweede helft van 2015 een verkenning uitgevoerd om de actualisatie van de Ruimtelijke Strategie te verbinden aan een investeringsstrategie. Bij de Voorjaarsnota 2016 rapporteren we over de uitkomsten van deze verkenning.

Vanuit dit budget is in 2015 het volgende opgepakt:

• Herinrichting openbare ruimte THEMA-gebied in Overvecht, Kanaleneiland Noord en Kanaleneiland Zuid.
• Er is onder andere bijgedragen aan de Vriendinnen van Cartesius (voor plannen voor het verbeteren openbare ruimte, voor een visie op en de aanpak van de Werkspoorhaven en voor de Cartesiusnieuwbrief) en aan ‘t Hof van Cartesius (voor de realisatie van werkplekken, volkstuinen en gemeenschappelijke tuin in de Vlampijpzone).
• In het kader van kennisontwikkeling en netwerken op het terrein van ‘gebiedsontwikkeling nieuwe stijl’ is een bijdrage geleverd aan het Utrechtse projectatelier in het kader van de Internationale Architectuur Biënnale Rotterdam (IABR). Het biënnale thema ‘The Next Economy’ is voor Utrecht ingevuld met als specifieke richting ‘de gezonde stad’. Ook ontving Expodium een bijdrage voor het jaarprogramma ‘Unmaking the Netherlands’.

Voor 2015 was ook aanpak van de volgende openbare ruimte projecten gepland:

• Stationsgebied Overvecht
• Fruitbuurt Noord (NoordWest)
• Bomenbuurt (NoordWest)
• Startblok en Max

Voor al deze projecten geldt dat de planvorming (inclusief bewonersparticipatie) meer tijd in beslag heeft genomen dan gepland. De uitvoering zal hierdoor opschuiven naar 2016.

De kansen op de woningmarkt voor doelgroepen zijn vergroot door verruiming van het aanbod. Er zijn 2.378 woningen toegevoegd aan de totale woningvoorraad van de stad. In 2016 zal de grens van 150.000 woningen worden bereikt. Het stijgend aantal nieuwbouwwoningen is een antwoord op de grotere druk op de woningmarkt, met stijgende prijzen. Hierdoor neemt de investeringsbereidheid bij ontwikkelaars toe.

Een aantal groepen heeft specifiek van de verruiming van de voorraad geprofiteerd. Zo zijn er 835 (semi)permanente zelfstandige en onzelfstandige studentenwoningen opgeleverd. Aanvullend zijn er 120 tijdelijke eenheden gerealiseerd door middel van transformatie. Dit resulteert in een totaal van 955 tijdelijke en (semi)permanente studenteneenheden. Dit is conform de doelstelling voor 2015.

Utrecht is in vergelijking met andere steden ook zeer succesvol in het beleggershuursegment. Uit CBS-gegevens blijkt dat in Utrecht in de eerste 9 maanden van 2015 1.168 (inclusief LR) bouwvergunningen zijn afgegeven voor beleggershuurwoningen. Uit de markt krijgen we complimenten voor het succesvolle actieplan beleggershuur van de gemeente.

Ook zelfbouwers profiteerden van het grotere aanbod. Er zijn 38 woningen via (collectief) particulier opdrachtgeverschap gerealiseerd. Dat is beduidend meer dan de 30 die waren verwacht.

De verbeterde doorstroming op de woningmarkt resulteerde in een onverwacht groter aantal startersleningen. Dit heeft geen financiële gevolgen. Het plafond voor de startersleningen zal wel eerder worden bereikt dan verwacht.

Voor de bewoners die zijn aangewezen op de sociale huurmarkt is de positie verbeterd door de vaststelling van een nieuwe huisvestingsverordening. Hierdoor worden woningen gerichter toegewezen en wordt scheefwonen tegengegaan. De zoektijd voor een sociale huurwoning is minder hard gestegen dan verwacht.

Daarnaast is de positie van de laagste inkomens (onder de 34.678 euro) verbeterd omdat wij hebben ingezet op de betaalbaarheid van het wonen. De corporaties hebben, op ons initiatief, daartoe in 2015 de stijging van de huurprijzen gematigd.

• We hebben de Woonvisie herzien. Op basis van deze nieuwe woonvisie hebben we nieuwe prestatieafspraken gemaakt met de corporaties die in de stad werkzaam zijn (STUW).
• We hebben het beleid voor omzetten en splitsen van woningen herzien. Hiermee wordt een betere afweging gemaakt tussen de vraag naar starters- en studentenhuisvesting en de leefbaarheid in wijken en buurten.
• We hebben de doorstroming op de woningmarkt bevorderd door:
  • de inzet van een verhuis adviseur voor senioren,
  • uitvoering van het actieplan middeldure huur,
  • voortzetting van de gemeentelijke starterslening. In 2015 zijn er in totaal 243 nieuwe leningen uitgeschreven.
  • Actieve lobby op de Wet doorstroming huurmarkt.
  • In regionaal verband hebben wij de afspraken over woonruimteverdeling aangepast en vastgelegd in een nieuwe huisvestingsverordening.
• Vanuit de programma’s Stedelijke Ontwikkeling en Maatschappelijke Ondersteuning hebben we gewerkt aan het Uitvoeringsprogramma Wonen en zorg verbonden.
• Ook in 2015 bestrijden zijn misstanden op de (particuliere) huurwoningmarkt bestreden via de inzet van het huurteam Utrecht.
• Wij hebben zelfbeheer in de huursector gestimuleerd door een eerste succesvolle stadsgesprek zelfbeheer.
• Wij hebben samen met de corporaties de betaalbaarheid voor de lage inkomens gemonitord en gewerkt aan aanvullende maatregelen: bij de jaarlijkse huurverhoging door corporaties, en door belangenbehartiging samen met de G4. Dit heeft geleid tot (aanpassingen in) onder meer de Wet doorstroming huurmarkt, waarin tijdelijke huurcontracten en huursombenadering worden geregeld.
• Wij hebben toegezien op naleving van de afspraken rond woonruimteverdeling en contracten rond woningtoewijzing.
• Met het Fonds Toevoegen Woonruimte hebben we de verruiming van het aanbod van zelfstandige woonruimte voor starters en studenten gestimuleerd door verbouw van bestaande bedrijfspanden naar woningen te subsidiëren.
• We hebben met de corporaties en de omliggende gemeenten afspraken gemaakt over de levering van een contingent sociale huurwoningen ten behoeve van de uitstroom uit instellingen voor maatschappelijke opvang en monitoren deze afspraken.
• We hebben meer statushouders gehuisvest dat de door het Rijk opgegeven taakstelling voor 2015. Daarmee is een deel van de achterstand uit 2014 weer ingelopen.

De aanpak in genoemde wijken en buurten is geïntegreerd in de wijkactieprogramma’s die voor alle wijken worden opgesteld. Uit de monitor blijkt, dat de aanpak zijn vruchten afwerpt: sinds de start in 2008 zijn op de meeste terreinen positieve ontwikkelingen zichtbaar. Zo zijn buurtoordeel en sociale samenhang verbeterd, wordt er minder jongerenoverlast ervaren en is het percentage jongeren met een startkwalificatie gestegen. Uit de meest recente monitor, die van 2014, wordt duidelijk dat er nog geen sprake is van stabiele verbeteringen. Zo zijn in een aantal wijken de buurtonveiligheidsgevoelens weer gestegen, is de doorstroom naar HAVO/VWO gedaald en zijn er weer meer mensen met een negatieve toekomstverwachting. Ook zijn de verschillen met andere wijken in de stad nog aanzienlijk. Met name in Overvecht wordt aandacht gevraagd voor de hardnekkigheid van de problematiek op meerdere terreinen. Daar wordt nu met focusgroepen en een versnellingsgroep aan een aanpak gewerkt. In Zuilen-Oost en Ondiep zijn een aantal fysieke herstructureringsprojecten afgerond of bijna klaar. Bewoners nemen er ook meer eigen initiatief, bijvoorbeeld in de inrichting en onderhoud van de openbare ruimte. Ook in Ondiep gebeurt dit, bijvoorbeeld in de bomenbuurt. In Kanaleneiland is met name ingezet op jeugd en jongeren, onder andere via extra jongerenwerk, vreedzame kinderzone, en toeleiding naar werk (jobcoach).

De aanpak wordt afgebouwd; er is geen sprake meer van aparte programmering. Samen met bewoners en partners uit de wijken zijn in 2015 voor alle wijken wijkactieprogramma’s gemaakt. De aanpak in de krachtwijken is opgenomen in de wijkactieprogramma’s 2015 van Overvecht, Zuidwest en Noordwest.
In de bijlagen bij de verantwoording worden de voortgang van de wijkactieprogramma’s en de bereikte resultaten beschreven. De middelen vanuit het krachtwijkenbudget lopen terug en zullen eind 2017 worden afgebouwd. Geleidelijk wordt een steeds groter deel van de activiteiten uit reguliere middelen gefinancierd. Zo is in Kanaleneiland eerder dan verwacht in 2015 de inzet op ouderparticipatie al uit reguliere middelen gefinancierd, en in Overvecht de inzet op jeugdmaatschappelijk werk.

Het behoud van monumenten, archeologische en cultuurhistorische waarden hebben wij ondersteund met adviezen, financieringen en subsidies. Herbestemming, waaronder Wonen boven winkels, en duurzaamheid zijn daarbij van steeds groter belang. Een belangrijk voorbeeld van herbestemming is de watertoren op Rotsoord. Naast de restauratie hebben wij ook het verduurzamen van monumenten ondersteund met financieringen uit het Utrechts Restauratiefonds. Ook hebben wij de kerkenregeling beëindigd en de ondersteuning van kerkgebouwen overgeheveld naar ons restauratiefonds. Met deze nu voor alle gemeentelijke monumenten eenduidige en succesvolle financieringsstructuur middels een revolverend fonds is ook de druk op de middelen voor het fonds verder toegenomen. Wij hebben een inventarisatie van winkelpuien in de binnenstad uitgevoerd. Wij hebben opmerkelijke archeologische onderzoeken uitgevoerd en de resultaten daarvan vastgelegd. Mede op basis van die resultaten hebben wij cultuurhistorie ook geïntegreerd in gebiedsontwikkeling en – ruimtelijke - plannen. Een uniek voorbeeld hiervan is het Castellum Hoge Woerd in Leidsche Rijn / De Meern op de locatie van het voormalig Castellum. Wij hebben private initiatieven voor presentatie en visualisatie van cultureel erfgoed ondersteund waarmee de kennis van Utrechts cultureel erfgoed wordt verbreid. Hiermee hebben wij tevens een verdere verbinding van erfgoed en vrijetijdseconomie bewerkstelligd, met bijvoorbeeld oplopende bezoekerscijfers.

Wij hebben cultuurhistorie op diverse niveaus ingezet bij ontwikkelingen in de krachtwijken. Door ondersteuning van eigenaren van gebouwd erfgoed en door de inbreng van cultuurhistorie als informatiebron bij herbestemmingsprojecten en ontwikkelingslocaties. Inventarisaties en aanwijzing van objecten als beschermd gemeentelijk monument hebben om een brede doorsnee van erfgoed te betrekken veelal een bovenwijkse insteek. Een voorbeeld hiervan is de inventarisatie van Wederopbouwarchitectuur in diverse wijken.

• Wij zijn met advisering en toetsing betrokken geweest bij 295 planinitiatieven voor Rijks- en gemeentelijke monumenten en overige plannen in Beschermd Stadsgezicht. Voor vergunningplichtige wijzigingen aan monumenten zijn 176 aanvragen omgevingsvergunning afgehandeld. Doordat wij structureel inzetten op voorlichting en advisering zijn veel eigenaren zich bewust van de cultuurhistorische waarden van hun bezit. Mede daardoor zijn slechts vijf vergunningen geweigerd. Tien aanvragen zijn – veelal gericht op aanpassing van een plan – na overleg door de aanvrager ingetrokken.
• Wij hebben een aantal DuMo-onderzoeken, gericht op verduurzaming van monumenten, gesubsidieerd. Een aansprekend voorbeeld hiervan is Brigittenstraat 20 waar bij de restauratie duurzaamheidsmaatregelen zijn geïntegreerd als zonnepanelen, isolatiemaatregelen en een koude-warmtesysteem.
• In het Castellum Hoge Woerd is het eerste deel van een tentoonstelling ingericht, met als hoogtepunt opstelling van het Romeinse schip. Daarbij hebben wij een museumorganisatie opgezet met 50 vrijwilligers.
• Het Park Oog in Al is aangewezen als beschermd gemeentelijk monument. Hiermee waarderen wij de cultuurhistorische waarde en stimuleren de instandhouding van de structuur en aanleg van dit park.
• Wij hebben de voorbereiding voor de aanwijzing van negen – naoorlogse - schoolgebouwen als gemeentelijk monument afgerond.
• De inventarisatie en selectie van wederopbouwarchitectuur is in concept gereed. Besluitvorming vindt in het voorjaar van 2016 plaats.
• De inventarisatie, selectie en beschrijving van gebouwen van de voormalige Veeartsenijschool op het Veeartsenijterrein is gereed.
• De inventarisatie en beschrijving met het oog op bescherming van waardevolle winkelpuien is afgerond.
• De Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap heeft ons om advies gevraagd over de (her)aanwijzing van de Nieuwe Hollandse Waterlinie als rijksmonument. De voorbereiding daarvan is afgerond.
• De Rijksoverheid zet in op aanwijzing van de Nieuwe Hollandse Waterlinie en de Romeinse Limes als UNESCO werelderfgoed. Met onze kennis van de lokale elementen en artefacten daarvan hebben wij hieraan een belangrijke inhoudelijke bijdrage geleverd.
• In het kader van een Rijksprogramma voor promotie van werelderfgoed zijn langs invalswegen informatieborden geplaatst over het Rietveld-Schröderhuis.
• Om een beeld te krijgen van de bouwkundige situatie van onze gemeentelijke monumenten hebben wij onderzoek gedaan naar de staat van onderhoud. De gegevensverwerking hiervan is onderdeel van de pilot datagedreven sturing.
• Wij hebben intensief overleg gevoerd met eigenaren van kerkgebouwen gericht op de instandhouding van de kerkgebouwen op de gemeentelijke monumentenlijst.
• Wij hebben tien archeologische onderzoeken uitgevoerd, onder andere de opgravingen bij Leeuwenstein in Leidsche Rijn, op het Zijdebalenterrein in Pijlsweerd Zuid en het Prinses Maximacentrum in De Uithof. Daarnaast zijn elf noodwaarnemingen gedaan bij projecten in uitvoering. De verwerking van resultaten van archeologische onderzoeken leidt tot druk op ons archeologisch depot.
• Voor een zorgvuldige aanpak van zowel gebouwen als bij gebiedsontwikkeling hebben wij, naast de meer reguliere toetsing bij vergunningaanvragen, onderzoeksgegevens voor grotere projecten vastgelegd in veertien bouwhistorische rapporten en zijn 6 archeologische basisrapportages afgerond.
• Wij hebben de kennis van cultuurhistorie ingezet bij ruimtelijke plannen; bijvoorbeeld de herinrichting Mariaplaats, diverse locaties in Rotsoord, het Tweede Daalsedijkgebied, Werkspoorterrein en Cartesiusgebied. In twintig bestemmingsplannen zijn in cultuurhistorische paragrafen de cultuurhistorische waarden van het gebied aangegeven.

We hebben ervoor gezorgd dat het oprichten, slopen of wijzigen van gebouwen voldoet aan de wettelijke en lokale regelgeving en dat uitvoering van (nieuwe) wet- en regelgeving betrouwbaar, professioneel en klantgericht is. Het leefmilieu hebben wij beschermd tegen aantasting door bedrijfsmatige activiteiten en bodemverontreiniging. Daarnaast hebben wij erop toegezien dat de bebouwde leefomgeving voldoet aan de geldende wet- en regelgeving en dat woningen uit de kernvoorraad legaal verhuurd en bewoond worden.

• Wij hebben ontwikkelingen in de bebouwde leefomgeving (private kwaliteitsborging, nieuwe Omgevingswet, wet VTH) gemonitord en nieuwe wet- en regelgeving geïmplementeerd, zoals de Huisvestingswet (Huisvestingsverordening en Beleidsregels splitsen en omzetten).
• In 2015 is de Nota Bouwhinder vastgesteld, het Utrechts Bouwveiligheidsplan geïntroduceerd en de ‘Toolbox Bouwhinder’ ontwikkeld (oplevering 1^e kwartaal 2016).

Alle Wabo-vergunningaanvragen zijn geheel overeenkomstig de prestatiedoelstelling (we toetsen alle vergunningaanvragen, integraal en adequaat volgens vastgestelde protocollen) getoetst. De bouwtechnische toetsen gebeurden geprioriteerd aan de hand van het vastgestelde toetsprotocol 'SUPER'; daarbij kregen veiligheid en gezondheid de hoogste prioriteit. De overige toetsen gebeurden integraal. Deze werkwijze heeft geresulteerd in slechts 15 gegronde bezwaren op een totaal van 2.394 beschikkingen, ofwel 0,63%. Daarmee is ruimschoots voldaan aan de doelstelling voor 2015, te weten <1%.

We hebben programmatisch en conform de handhavingstrategieën toezicht gehouden op de naleving van vergunningen bij de oprichting, asbestverwijdering en sloop of wijziging van gebouwen en op de Milieu wet- en regelgeving bij bedrijven.

• Vanwege onderbezetting hebben wij 15% van de omgevingsvergunningen (kleine bouwplannen) alleen bij oplevering gecontroleerd op wet- en regelgeving.
• Wij hebben alle meldingen afgehandeld en de verhoogde inzet op sloop- en asbestwerkzaamheden gecontinueerd.
• Wij hebben in 2015 een nieuwe Kwaliteitsmonitor ontwikkeld. Hierdoor hebben wij de actualisatie van het aantal slechte panden moeten uitstellen naar 2016.
• In 2015 hebben wij vanwege gewijzigde regelgeving extra aandacht besteed aan bovengrondse tanks bij bedrijven
• Met garagebedrijven hebben wij een plein georganiseerd en ideeën uitgewerkt om de naleving van de milieuregelgeving te verbeteren.
• Het toezicht bij complexe bedrijven is uitgevoerd door de Regionale Omgevingsdienst Utrecht en de Omgevingsdienst Noordzee kanaalgebied.
• Het aantal saneringen en grondtoepassingen, waarop de Regionale Omgevingsdienst Utrecht toezicht heeft gehouden, is toegenomen.
•  

We hebben programmatisch en conform de handhavingstrategieën toezicht gehouden op de kwaliteit en het gebruik van bestaande gebouwen en terreinen en hebben opgetreden tegen woonfraude en het illegaal onttrekken van zelfstandige woonruimte.

• We hebben de ‘Pilot Veilige en gezonde woning’ uitgevoerd waarbij 160 gratis keuringen van woninginstallaties zijn uitgevoerd.
• We hebben in 2015 circa 15 klachten over illegale prostitutie afgehandeld. Daarnaast hebben we het registratieproces voor de raamprostitutie geoptimaliseerd.
  • Wij hebben samen met Volksgezondheid nieuwe beleidskaders opgesteld voor het toezicht en handhaving op de horeca, zoals het Preventie en Handhavingsplan Alcohol en de Horecaverordening, en onze inzet conform deze kaders uitgevoerd. De inzet gebeurt steeds vaker in samenwerking met toezichthouders openbare ruimte, Werk en Inkomen, Politie en Belastingdienst. Wij hebben in 2015 extra inzet gepleegd op:
    controle van de leeftijdsgrenzen voor het schenken van alcohol (deels met inzet van mysteryguests).
  • informatievoorziening en overleg met diverse branchevertegenwoordigers.
  • aanpak van toenemende overlast vanuit specifieke branches, zoals shisha lounges- integrale handhaving op de A
• Wij hebben toegezien op de kwaliteit en het gebruik van woningen en gebouwen. Daarbij hebben we actief ingezet op het opsporen van illegaal gebruik (kamerverhuur).
• Wij hebben de aanpak huisjesmelkers versterkt door het laten vaststellen van een beleidsregel voor toepassing van het nieuwe instrumentarium van de Woningwet, het instellen van een meldpunt huisjesmelkers, samenwerking en informatiedeling met andere gemeenten en organisaties, inzet van het Huurteam (via Wonen) en inbedding van de aanpak in ‘de aanpak ondermijnende criminaliteit’.
• We hebben in 2015 een breed klantonderzoek uitgevoerd. De conclusies worden in 2016 gepresenteerd en uitgewerkt.
• Wij hebben in samenwerking met de corporaties toezicht gehouden op legale bewoning van de sociale woningvoorraad.

In 2015 hebben wij 628 woningen opgeleverd waarvan elf die niet onder de grondexploitatie Leidsche Rijn vallen, maar wel onder verantwoordelijkheid van Bureau NegenTien. In Het Zand zijn 264 woningen opgeleverd, in Terwijde 36 woningen, in Vleuterweide 40 woningen, in Grauwaart vier woningen, in Hoge Weide 213 woningen en in het Máximapark 60 woningen. Tot nu toe zijn er 21.550 woningen gerealiseerd, wat neerkomt op 68,3% van de te realiseren taak. In de Programmabegroting 2015 gingen we nog uit van 21.142 opgeleverde woningen. Door het optimaliseren van locaties en de toevoeging van programma dat eerder niet meegenomen was komt het totaal aantal woningen in LR waarschijnlijk op meer woningen uit dan de 31.000 waar tot nu toe mee gerekend is. In het MPSO zullen we daar over rapporteren.

Voor het bedrijventerrein Haarrijn zijn in 2015 twee uitgiftes gerealiseerd met een oppervlakte van 6.116 m2 waarmee het totaal op 661.617 m2 komt wat neerkomt op 54,9% van de totaal uit te geven oppervlakte. In de Programmabegroting gingen we uit van 646.348 m2.

Zoals al aangegeven in de Peilstok hebben in 2015 geen transacties in de kantorenmarkt plaats gevonden. In Hoge Weide is plancapaciteit voor kantoren omgezet in woningbouw.

Castellum Hoge Woerd is feestelijk geopend en het theater, horeca, museum, natuur- en milieucentrum (Steede) zijn inmiddels gewaardeerde aanvullingen op de voorzieningen in Leidsche Rijn. Ridderhofstad Den Engh heeft een nieuwe functie gekregen. In 2015 opende daar restaurant Dengh.

In Leidsche Rijn Centrum hebben wij volop gewerkt aan de realisatie van voorzieningen ten behoeve van de wijken Leidsche Rijn en Vleuten- De Meern. Zo zijn bioscoop Cinemec en een tankstation in 2015 opgeleverd en geopend en is in december de Stadsbaantunnel onder het toekomstige Leidsche Rijn Centrum open gesteld als belangrijke noord-zuid autoverbinding. We zijn tevens gestart met de bouw en aanleg van de Vleutensebaan. Naast het gebouw van Axion Continu 'de Ingelanden' hebben we gezorgd dat MAVO TIEN, een school voor voortgezet onderwijs, tijdelijk een plek kon krijgen.

Het Berlijnplein bovenop de A2-tunnel met de historische perronkappen 'Perron 9' is in de zomer van 2015 opgeleverd. In het voorjaar van 2015 is het Informatiecentrum van ASR/Vesteda voor het winkelgebied van Leidsche Rijn Centrum aan de Grauwaartsingel geopend inclusief restaurant. In het verlengde van het besluit om de vestiging van Jumbo in Leidsche Rijn Centrum Kern toe te staan is het metrage te realiseren detailhandel in het centrum gereduceerd.

In 2015 zijn wederom meer woningen in aanbouw genomen dan verwacht. Door verder herstel van de woningmarkt hebben wij de planvoorbereiding versneld. In plaats van de 350 waar we voorzichtigheidshalve in de GREX rekening mee hadden gehouden, zijn er 964 woningen in aanbouw genomen. In Het Zand is in december gestart met de bouw van 45 appartementen en drie eengezinswoningen langs de Vleutensebaan. Dat bracht het totaal aantal in aanbouw genomen woningen in Het Zand op 218. Daarnaast zijn woningen in aanbouw genomen in Grauwaart (44 woningen), Máximapark (91 woningen), Terwijde (42 woningen) en Vleuterweide (175 woningen) en ook de laatste vier woningen in Veldhuizen zijn in aanbouw genomen. Hoge Weide (197 woningen) is onverminderd populair. In LRC is gestart met bouwblokA2/B2 (81 woningen).
In Het Zand liepen de projecten van Bouwfonds in de Veiling veel beter dan ingeschat en startte het bijzondere project van Oostmeijer met een gezamenlijke binnentuin dat een lange voorbereidingstijd heeft gehad. In Hoge Weide waren het weer veel verschillende projecten (acht projecten + negen particuliere kavels) die van start gingen doordat de verkoop zeer goed verliep. Ook in andere gebieden was er grote belangstelling voor de particuliere kavels. In totaal ging de bouw op 27 particuliere kavels van start. In de spoorzone van Terwijde en Het Zand zijn diverse ontwikkelaars bezig met planvorming van projecten, waarvan we volgend jaar in beide gebieden de resultaten gaan zien. We hebben diverse tenders gehouden voor projecten in Hoge Weide, Terwijde en het Máximapark en de benodigde delen gefaseerd bouwrijp gemaakt. Duurzaamheid en een lagere EPC dan wettelijk voorgeschreven speelt een duidelijke rol in onze tenderprocedures. Voor Leeuwesteyn hebben we een Stedenbouwkundig Plan gemaakt en voor Rijnvliet een Inrichtingsplan en Projectbesluit voor het bouwrijpmaken van de eerste fase. Voor de voormalige woonwagenlocatie in Langerak hebben we ook een tender gehouden waarbij de omwonenden een stem hadden in de selectieprocedure op het gebied van stedenbouwkundige inpassing en architectonische kwaliteit. Rond de jaarwisseling is ten behoeve van de realisatie van tien woningen op die locatie een bestemmingsplan ter inzage gelegd. We zijn in wijk 9 en 10 in gesprek met diverse initiatiefnemers met betrekking tot ontwikkelingen voor woningbouw en voorzieningen op hun eigen grond. Enkele voorbeelden zijn de locaties Rhenomare, Castellum novem en bedrijventerrein Park Voorn.

In 2015 hebben wij gewerkt aan het verder bouwrijp maken van delen van Leidsche Rijn Centrum Kern, Zuid en Oost. Ook werd in 2015 de zogenaamde onderbouw van het kernwinkelgebied gebouwd bestaande uit parkeergarages en de expeditiestraat die aantakt op de Stadsbaantunnel. In Leidsche Rijn Centrum zijn we in gesprek geweest met diverse partijen voor de realisatie van appartementengebouwen waaronder ook de definitieve studentenhuisvesting bij Capgemini en de tijdelijke studentenhuisvesting en Skaeve Huse nabij de gele brug. Voor de Skaeve Huse heeft dit in 2015 helaas niet tot een definitief besluit geleid. In 2016 wordt daar aan door gewerkt. Ook is samen met een ontwikkelaar gewerkt aan de planvoorbereiding voor het eerste appartementengebouw op de Stadsbaantunnel. Voor de realisatie van de bibliotheek en het wijkbureau aan het Brusselplein is een krediet verleend.

In 2015 is de grondruil met Rijkswaterstaat inzake de A2 afgerond, zodat we nu concreet in gesprek kunnen met ontwikkelaars c.q. beleggers voor de uitgifte van gronden in bedrijventerrein Hooggelegen. Eind april 2015 heeft de Raad van State uitspraak gedaan over het Bestemmingsplan De Wetering. Op basis van die uitspraak bereiden wij het nader vast leggen van de eindbestemming van The Wall voor. Deze nadere uitwerking bieden wij begin 2016 aan de gemeenteraad aan.

We hebben gewerkt aan de planontwikkeling van een aantal kavels op bedrijventerrein Haarrijn. Dat heeft geresulteerd in drietal verleende vergunningen, de start bouw van twee kavels, waarvan er één eveneens dit jaar is opgeleverd. Voor de vestiging van Skydive in Haarrijn is bouwvergunning verleend. Ook hebben we in 2015 bouwenveloppen vastgesteld voor woningbouw in Haarzuilens en voor ouderenwoningen aan de Rijnweide. Voor het hart van De Meern Zuid is een stedenbouwkundig programma van Eisen vastgesteld. De twee dorpskernen Vleuten en De Meern in het gebied ontwikkelen zich ook verder. Wij begeleiden meerdere initiatieven voor woningbouw en voorzieningen en werken aan herinrichting van de openbare ruimte in beide kernen. Voor de tijdelijke opvang van daklozen in De Heem in Rijnenburg en voor een gezondheidscentrum in Vleuten hebben we startdocumenten vastgesteld.

We zijn gestart met het muziekplein in Terwijde in co-productie met de wijkraad en bewoners. Voor de boerderij De Hoef is in 2015 een samenwerking ontstaan tussen kerk, kinderdagverblijf en BOEI met een mooi plan als resultaat. In 2015 is voor het eerst ramadan gevierd in het in aanbouw zijnde Islamitisch Centrum. De vergunningen voor de nieuwe kerk op de Alendorperweg en de hindoetempel zijn verleend. Het klim- en bouldercentrum Neoliet in de noordpunt van het Máximapark is gestart met de bouw in 2015.

Door de uitbreiding van vierkante meters winkels, voorzieningen en kantoren wordt werkgelegenheid toegevoegd. Daarnaast neemt door de uitbreiding van het vastgoed en de kwaliteitsverbetering van de openbare ruimte, de waarde van het vastgoed toe. De afzetmogelijkheden voor de marktpartijen zijn door de combinatie van bovenstaande factoren gunstig. Als gevolg hiervan nemen de jaarlijkse inkomsten voor de gemeente toe (stijging van de ozb-opbrengsten).

In de eindsituatie is de aantrekkelijkheid sterk verbeterd door sociaal veilige routes voor langzaam- en snelverkeer (Stationspassage, de Moreelsebrug en HOV banen), een kwalitatief hoogwaardig ingericht openbaar gebied met aantrekkelijke pleinen (Jaarbeursplein, Stadsplateau, Stationsplein, Vredenburgplein en Smakkelaarsveld), gebouwde stallingsvoorzieningen voor 33.000 fietsen, vermindering van autoasfalt ten gunste van groen en water (herstel Catharijnesingel en Leidsche Rijn), nieuwe woningen in het gebied en de gezamenlijk gemaakte beheer- en onderhoudsafspraken van de (semi) openbare ruimtes in het gebied.

De prestaties bestaan uit vastgoedprojecten van private partijen en gemeente en infrastructurele projecten. De programmatabel is te zien als een prestatie-indicator voor het vastgoedvolume.

In voorbereiding en uitvoering in 2015

Infrastructurele werken

• Busstations West; fase 2 is december 2015 gestart
• Bouw Moreelsebrug; gestart medio 2015
• Werkzaamheden restanten Rijksmonument Vredenburg; eind november 2015 gestart
• Aanleg bergbezinkbassin, rioolzinker Catharijnesingel midden; december 2015 gestart
• HOV Sijpesteijn; in gebruik genomen in december 2015
• Bouw 1^e fase fietsenstalling en HOV viaduct Stationsplein; 1^e fase gestart, HOV viaduct is gereed
• Aanleg HOV-Baan Smakkelaarsveld; het tramtracé is gereed op het Smakkelaarsveld. De busbaan langs de FGH bank wordt uitgevoerd als de tijdelijke fietsenstallingen niet meer nodig zijn.
• Parkeergarage Jaarbeursplein; conditionering is gestart in juli 2015

Opleveringen infrastructurele werken

• Rooien kabels en leidingen spuikoker Paardenveld-Wijk C; voorjaar 2015 opgeleverd
• Inrichting Daalsesingel (weer water in Catharijnesingel Noord); december 2015 opgeleverd
• Aanleg oeverbescherming langs de singel; december 2015 opgeleverd
• Bruggen Vredenburgknoop Zuid en Noord; gereed en opgeleverd in juli 2015
• Bouw Paardenveldbrug (voorheen Knipstraatbrug); voorjaar 2015 gereed en opgeleverd
• Sloop noordelijk deel van de Catharijnebak; gereed
• Aanleg Mineurslaan Noord; gereed
• Herinrichting Weerdsingel (30-kilometer inrichting); gereed
• Aanleg fietsroute Weerdsingel; gereed
• Herinrichting Daalse plein (Kwint); gereed

Gebouwen

• OV-terminal (ProRail); oplevering 2016
• Bouw nieuwe parkeergarage Vredenburg (Klépierre); oplevering 2016
• Westblok Entréegebouw (Klépierre); oplevering 2016
• Renovatie Hoog Catharijne (Radboudkwartier, Klépierre); oplevering 2018
• Jaarbeursplein parkeergarage (Gemeente); start bouw was in 2015, oplevering 2018
• Megabioscoop (Jaarbeurs/Kinépolis); start bouw was in 2015, oplevering in 2017

Planontwikkeling/Vastgoed onderhandelingen

•     Beheerconvenant voor onderhoud openbare ruimte (na oplevering diverse gebieden)
• Jaarbeurs: Concepten Ontwikkelovereenkomst en Overeenkomst van Grondruiling (in maart 2016 naar de gemeenterraad gestuurd)
• Dura Vermeer/NIC: Planontwikkeling Noordgebouw
• CBRE: Bilaterale Projectovereenkomst WTC, maart 2015
• NS: Bilaterale Projectovereenkomst Westflank-Noord/HOV, november 2015
• ABC Planontwikkeling/Westplan Investors: Bilaterale Ontwikkelovereenkomst Het Platform (Zuidgebouw), november 2015
• Amrâth: uitgifteovereenkomst Hotel-Woningen, november 2015

• Smakkelaarsveld: Ontwikkelscenario’s (in december 2015 naar de gemeenteraad gestuurd)
• De Kade Utrecht (DKU) BV: planontwikkeling
• Voorzetgebouw Voorzetgebouw Klépierre aan Stationsplein Oost

Overig
Instelling Bouwhinderfonds met fondsmanager door de partners Afstemmingsoverleg Programmering Stationsgebied