Samenvatting

In het afgelopen jaar 2015 hebben wij als college van B en W verder gewerkt aan de uitvoering van het breed gedragen coalitieakkoord. In deze jaarstukken vindt u een verantwoording over datgene dat in 2015 is bereikt. Samen met de stad is gewerkt aan werk en aan de toekomst van de stad. In dit hoofdstuk geven wij daar een inhoudelijke samenvatting van.

Wij voeren een behoedzaam financieel beleid uit. Dat komt tot uitdrukking in deze jaarstukken. De jaarrekening sluit met een positief saldo, het weerstandsvermogen is op peil en de risico’s zijn in beeld en worden beheerst. Dit verslagjaar is het jaar waarin de decentralisaties in het sociale domein zijn gerealiseerd. Dit is in Utrecht goed verlopen, in deze samenvatting komen wij daarop terug.

Samenwerken 030
Het participatie- en initiatievenbeleid en het wijkgericht werken passen we in de hele gemeente toe. De gemeenteraad heeft regelmatig contact gehad met bewoners en ondernemers, bijvoorbeeld tijdens de raadsinformatieavonden. In 2015 hebben we de participatie verbreed door nieuwe vormen van samenwerking, zoals stadsgesprekken, de invoering van het initiatievenfonds en de gezamenlijke agenda ’Ruim baan voor initiatief’. Utrecht maken we samen. We zijn pilots gestart op het gebied van buurtbudgetten en Right to challenge. Goede dienstverlening is het visitekaartje van de gemeente. Wij stellen daarbij de Utrechter centraal. We hebben de dienstverlening verbeterd door de website toegankelijker te maken in taal, structuur en beeldgebruik. We hebben het WhatsAppkanaal geïntroduceerd, het meldingenproces verder verbeterd en we zijn gestart met een nieuwe klanttevredenheidsmeting.

Werken aan werk

De Utrechtse economische structuur en ontwikkeling werkgelegenheid
Na jaren van economische recessie is in Utrecht sprake van economisch herstel. Dit herstel stimuleren we onder andere met subsidie vanuit het in 2015 ingestelde Lokaal Economisch Fonds, via versterkte (internationale) acquisitie en de versterking van internationale aantrekkingskracht van Utrecht. Via accountmanagement weten we wat er bij bedrijven en organisaties speelt. Zo hebben we in 2015 naast het reguliere accountmanagement extra ingezet op het accountmanagement bij het Utrecht Science Park.

Met het herstel van de Utrechtse economie worden ook de structurele veranderingen van de economie zichtbaarder, zoals het belang van de ‘Next Economy’ (zoals digitalisering, robotisering) waarin zaken als het nieuwe werken en nieuwe winkelen veranderingen teweeg brengen. In 2015 is Utrecht verkozen tot de slimste binnenstad van Nederland in de categorie visie. De uitwerking en uitvoering van deze visie gaan we de komende jaren uitvoeren.

Voor het herstel van de Utrechtse economie is het van belang dat het economisch vestigingsklimaat op orde is. Daarom werken we aan toekomstbestendige werklocaties en actuele beleidskaders. Zo hebben we in 2015 de winkeltijdenverordening aangepast, bijgedragen aan versterking van winkelcentra en ingezet op transformatie van leegstaande kantoorruimte.

Werken naar vermogen
De invoering van de Participatiewet, die op 1 januari in werking trad, is goed verlopen. De opgave van de Participatiewet is om mensen, ook degenen met een arbeidshandicap, te laten werken naar vermogen. Ondanks de krapte op de arbeidsmarkt zijn er het afgelopen ruim 1000 mensen uitgestroomd uit de uitkering naar werk.

Het regionale Actieplan Jeugdwerkloosheid heeft een succesvol vervolg gekregen. De initiatieven richten zich op drie speerpunten: inzet op kwetsbare jongeren, inzet op het fit houden van jongeren en inzet op de sluitende aanpak onderwijs-arbeidsmarkt. Het regionale netwerk rond jongeren, werkgevers en gemeenten is in 2015 verder versterkt.

Afgelopen jaar heeft Utrecht twee Social Impact Bonds afgesloten: the Colour Kitchen en de Buzinezzclub. Utrecht loopt hiermee landelijk voorop. Met deze innovatieve manier van samenwerking (met sociaal ondernemers) en financiering (door private investeerders) willen we de arbeidsparticipatie van Utrechters met een afstand tot de arbeidsmarkt vergroten op een ondernemende manier.

Stijging van het aantal bijstandsgerechtigden vlakt eind 2015 af
De stijging van het aantal bijstandsgerechtigden is begin 2015 aanzienlijk, maar vlakt eind van het jaar af. Net als andere gemeenten heeft Utrecht in 2015 te maken gehad met instromende statushouders – dit jaar de op één na meest voorkomende reden voor instroom in de bijstand. Mede dankzij forse inspanningen op werkondersteuning blijft Utrecht onder de prognose van 9900 bijstandsgerechtigden.

De vraag naar hulp bij financiële problemen is onverminderd hoog. De samenwerking tussen WenI en de buurtteams is verder verstevigd. Vroegtijdige herkenning, verlaging van drempels en gerichte ondersteuning heeft prioriteit De vernieuwing armoedeaanpak is door de gemeenteraad vastgesteld, waarmee de weg is ingezet naar preventie, vereenvoudiging en sluiten we aan bij levensgebeurtenissen van Utrechters.

Utrecht is door de Europese Commissie twee maal achtereen uitgeroepen tot meest competitieve regio van Europa. De tijd is rijp om het positieve imago en de grotere bekendheid te verzilveren in een groei van bezoekers en bestedingen. In juni hebben wij het ‘Perspectief Toerisme 2020. Live like a local’ vastgesteld en de ambitie uitgesproken bij te dragen aan groei in de toeristisch-recreatieve werkgelegenheid in Utrecht. Hét evenement dat dit jaar Utrecht internationaal op de kaart heeft gezet, is de Tour de France. Een groot aantal stedelijke partners heeft hier aan bijgedragen. Zij werken actief mee aan het (inter)nationaal uitdragen en versterken van het profiel van Utrecht. Met het succes van de Tour de France in 2015 kwam de evenementenstrategie van Utrecht positief aan het licht. Utrecht staat niet alleen op de (inter)nationale kaart; de legacy, de economische, sociale en emotionele spin-off tonen de kracht van evenementen voor de stad. De inzet van Utrecht op Gezond Stedelijk Leven is nationaal onderscheidend, wordt (h)erkend en geeft positie. Daarmee en met het feit dat we actief in bovenlokale netwerken opereren, neemt onze invloed op wet- en regelgeving toe. We hebben een Economische Internationale Agenda voor de stad Utrecht opgesteld die aansluit op de internationaliseringsagenda van de EBU. Met de opening van het Expat Center en de hervestiging van de Internationale School Utrecht zijn stappen gezet ter verbetering van het Internationale klimaat. We hebben met partners gewerkt aan projecten voor aanvragen uit Europese subsidieprogramma's die in 2015 zijn gestart. Ook is het Kansen voor West 2 programma gestart. Met dit programma zijn voor Utrecht middelen beschikbaar gekomen uit het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling 2014 – 2020.

Bouwen aan een gezonde toekomst

'Bouwen aan een gezonde toekomst' is één van de speerpunten uit het coalitieakkoord ‘Utrecht maken we samen’. Gezond en prettig leven in de stad staat hierin centraal. De groei van Utrecht vraagt focus en ambitie om het prettige leefklimaat van de stad te behouden en liefst te verbeteren. Dat is de uitdaging voor de komende jaren. Utrecht ziet de groei als kans om nog duurzamer en gezonder te verstedelijken en om op deze manier ervaring op te doen en kennis te genereren. Dit geeft inzicht én hanteerbare concepten voor de slimme, gezonde stad van de toekomst. Een stad met een krachtige economie, groeiende werkgelegenheid, bloeiend onderwijs, een veilige omgeving en een goede infrastructuur, gecombineerd met een gezond leefmilieu en gezonde en veerkrachtige bewoners. Gezien de ontwikkeling die Utrecht de komende jaren ondergaat, kunnen we alle ideeën, kennis en ervaring gebruiken die bijdragen aan deze ontwikkeling.

Gezond stedelijk leven – ‘healthy urban living’ – is een uitdaging voor iedereen die in onze stad woont en werkt. Vandaar een uitnodiging aan alle Utrechters, instellingen en bedrijven in de stad om zich hiervoor in te zetten én hierbij samen te werken. Het Utrechtse volksgezondheidsbeleid 2015-2018, dat in september 2015 is goedgekeurd door de gemeenteraad, geven we op deze manier vorm. Gezondheid is een belangrijke maatschappelijke waarde waar iedereen in de stad aan bijdraagt. Vanuit de gemeente willen we de vele initiatieven vanuit de stad zoveel mogelijk de ruimte geven en stimuleren. Samen met inwoners, bedrijven, partners en initiatiefnemers kijken we naar de concrete invulling van gezond leven en wonen in Utrecht. In 2015 zijn er diverse stadsgesprekken en bijeenkomsten geweest waar ideeën werden gedeeld, initiatieven bekeken en de mogelijkheden voor samenwerking met elkaar werden verkend.

Stedelijke Ontwikkeling

Afgelopen jaar liet een fors herstel zien van de woningmarkt. De ontwikkeling op de kantorenmarkt vertoonde een lichte verbetering, voornamelijk waar het gaat om opnieuw in gebruik nemen van leegstaand vastgoed. In 2015 zijn er 1.568 woningen opgeleverd in de stad Utrecht. In de wijken Leidsche Rijn en Vleuten-De Meern zijn 622 woningen zijn opgeleverd en 946 woningen in het overige deel van de stad. Naast de opleveringen zijn er in 2015 een fors aantal nieuwe woningen in aanbouw genomen. Van de in totaal 2.614 woningen (inclusief transformatieprojecten) gaat dat om 964 woningen in Leidsche Rijn en 1.650 woningen in de rest van de stad. Met de woningbouwcorporaties zijn nieuwe prestatieafspraken gemaakt op basis van de in 2015 vastgestelde Woonvisie. Dit betreft zowel renovatie als nieuwbouw. Daarnaast zijn vooral ook beleggers geïnteresseerd zijn om (in samenwerking met een ontwikkelaar) in Utrecht middeldure huurwoningen te ontwikkelen. Er is gestart met de bouw van woningen in Zijdebalen, de 2e fase van de Kop van Lombok, het Queeckhovenplein en de verbouw tot studenteneenheden van een voormalig gemeentekantoor aan de Ravellaan. Daarnaast zijn tal van particuliere initiatieven begeleid. Vanuit de Reserve Stedelijke Herontwikkeling is onder meer bijgedragen aan de herinrichting openbare ruimte THEMA-gebied in Overvecht, Kanaleneiland Noord en Kanaleneiland Zuid. De inzet in de krachtwijken is volledig geïntegreerd in de wijkactieprogramma’s 2015 van Overvecht, Zuidwest en Noordwest en draagt bij aan de wijkambities. We hebben de grondexploitaties Dichterswijk West, Wim Sonneveldschool, GVU Europalaan, Groenwegterrein zuid, Langerak, Parkwijk, Veldhuizen, De Balije, De Woerd, De Wetering Noord, Papendorp Groenewoud afgesloten. In 2015 hebben we 25 bestemmingsplannen vastgesteld en 8 ter visie gelegd. Daarnaast lopen voor vijftien plannen procedures bij de Raad van State. Het project 'Beter Bestemmen'heeft zich in 2015 gericht op de vraag hoe 'flexibel bestemmen' in de praktijk kan worden gebracht in aansluiting op de toekomstige Omgevingswet. Het behoud van monumenten, archeologische en cultuurhistorische waarden hebben wij ondersteund, zoals bijvoorbeeld de herbestemming van de watertoren op Rotsoord. In Leidsche Rijn zijn projecten gestart in onder meer Het Zand, Hogeweide, Grauwaart, Vleuterweide en het Máximapark. In Leidsche Rijn Centrum zijn het Berlijnplein met z’n historische perronkappen, bioscoop Cinemec en de Stadsbaantunnel opgeleverd en is gestart met de aanleg van de Vleutensebaan. Het te realiseren metrage detailhandel is naar beneden bijgesteld. Het Castellum Hoge Woerd is opgeleverd. Voor Leidsche Rijn Centrum Oost en Leeuwesteyn zijn stedenbouwkundige plannen vastgesteld.

De lang gekoesterde wens van veel Utrechters is in 2015 in vervulling gegaan: er stroomt weer water door de singel. Landelijk nieuws en een trending topic! De singel is weer verbonden met de Weerdsingel, de Oudegracht, de Vecht en de Kromme Rijn. De oevers zijn ingericht en de bruggen zijn aangelegd. Ook het eerste deel van een andere, imposante brug is gebouwd: de Moreelsebrug. Deze zal in de toekomst voor fietsers en voetgangers een nieuwe verbinding vormen tussen de westkant van Utrecht en de historische binnenstad. De opgeleverde HOV-verbinding bij de Van Sijpesteijnkade draagt hier ook aan bij. Voor iedereen is zichtbaar dat de uitvoering van de projecten steeds weer vraagt om creatieve logistieke oplossingen, met name voor fietsers en voetgangers. Terwijl de uitvoering van de eerste fase van het Stationsgebied nog in volle gang is, zijn er ook belangrijke resultaten geboekt voor de tweede fase: de Toekomstvisie ‘A Healthy Urban Boost’ is in 2015 vastgesteld. Ook zijn er met de Jaarbeurs afspraken gemaakt over een grote en duurzame transformatie van het Jaarbeursterrein.
Gezonde verstedelijking is het vertrekpunt van alle in voorbereiding zijnde plannen en het centrale thema van de in voorbereiding zijnde Ruimtelijke Strategie Utrecht.

Vastgoed
De missie van de gemeente Utrecht is om activiteiten te accommoderen die een bijdrage leveren aan de Utrechtse gemeentelijke doelstellingen van de verschillende beleidssectoren. De gemeente Utrecht levert efficiënte en optimale vastgoeddienstverlening aan klanten, bestuur en beleid.

Naast de landelijke wet en regelgeving hanteert Utrecht normen voor duurzaamheid en toegankelijkheid die in het gemeentelijk vastgoed gerealiseerd dienen te worden. In 2015 zijn Duurzaam Meer Jaren Onderhoud Prognoses opgesteld voor een deel van het vastgoed waarin deze normen zijn verankerd. De komende jaren zal voor al het vastgoed een DMJOP worden opgesteld.

2015 heeft vooral in het teken gestaan van de splitsing van de UVO in een strategisch tactisch deel dat UVO blijft heten en onderdeel wordt van de ontwikkelorganisatie en een uitvoerend deel dat onderdeel wordt van Stadsbedrijven. De projecten de portemonnee van UVO en Vastgoedinformatie zijn uitgevoerd om te zorgen dat de budgetten goed gesplitst kunnen worden, de administratie is geüniformeerd, de informatie gestructureerd en rapportages ontwikkeld waarmee de informatie wordt ontsloten.

In 2015 zijn de nieuwe welzijnstarieven ingevoerd. Door de goede voorbereiding heeft het verwachte negatieve effect zich niet voorgedaan en is zowel de bezetting op orde gebleven en zijn de huurinkomsten gestegen.

2015 heeft een negatief financieel resultaat opgeleverd voor het programma Vastgoed. Dat wordt veroorzaakt door diverse zaken. Allereerst hebben we geïnvesteerd in de projecten de portemonnee van UVO en vastgoedinformatie. Binnen de programma's is er geen geld beschikbaar voor deze noodzakelijke activiteiten. Daarnaast is de huidige marktsituatie ongunstig en veroorzaakt deze:

  • een lagere index op de huur waardoor de huurinkomsten lager zijn dan begroot;
  • lagere huurinkomsten door leegstand die iets groter is en kortingen die wordt gegeven op nieuwe huurcontracten;
  • lagere huurinkomsten doordat de markthuur lager is.

Duurzaamheid
We willen een aantrekkelijke, gezonde en veilige leefomgeving in de stad met schone lucht, zo weinig mogelijk geluidoverlast en een schone bodem. We willen zuinig omgaan met energie en grondstoffen, zoveel mogelijk kringlopen sluiten en zorgen dat energie duurzaam wordt opwekt. Het energieplan is in 2015 vastgesteld. Het is gemaakt door 166 inwoners uit Utrecht tijdens het stadsgesprek energie. Met de uitvoering van het energieplan willen we de energietransitie realiseren en werkgelegenheid stimuleren. Daartoe hebben we als gemeente allianties gesmeed met bewoners en bedrijven. Aan de Lessinglaan/Haydnlaan is een project in uitvoering voor een gecombineerde aanpak van geluid- en warmte-isolatie. We hebben meer bewoners bereikt dan in de voorgaande jaren en meer bedrijven hebben energiemaatregelen getroffen. In het bodembeleid streven we naar duurzame benutting van de ondergrond door het gebruik maken en beschermen van de ondergrond als bron voor energie, opslag en drinkwater. Het bodembeleid verschoof van locatiegerichte saneringen naar een meer gebiedsgerichte aanpak. Het gebiedsplan gebiedsgericht Grondwaterbeheer is eind 2015 vastgesteld.

Bereikbaarheid
Utrecht maken we samen en dat geldt ook voor de omslag naar een aantrekkelijk en duurzaam mobiliteitssysteem waar we samen met bewoners, ondernemers en andere betrokkenen in de stad en met andere overheden aan werken. In 2015 hebben we de nota Slimme routes, Slim Regelen, Slim Bestemmen vrijgegeven voor inspraak. Hierin staan de (toekomstige) netwerken voor voetganger, fiets, openbaar vervoer en auto. Voor een gezonde groei van de stad is er meer aandacht en ruimte voor de voetgangers en fietsers. In 2015 hebben we de actieplannen Voetganger en Utrecht fietst! vastgesteld met daarin maatregelen die bijdragen aan het netwerk en die lopen en fietsen stimuleren. Zo hebben we vorig jaar vier schakels in het fietsnetwerk opgeleverd en één schakel (herinrichting Leidseweg) was eind 2015 nagenoeg klaar. Ook is de voorbereiding van een aantal doorfietsroutes opgepakt. We hebben het actieplan Verkeersveiligheid vastgesteld. Naast de aanpak van een aantal knelpunten staan in dat plan acties die verkeersveilig gedrag en die 'ervaren verkeersonveiligheid' verminderen. In het plan is ook aandacht voor de ontwikkeling van een aantal tools die bijdragen aan verkeersveilige ontwerpen (3D ontwerp en stresstest). Na een stevige lobby is de rijksbijdrage aan de opwaardering van de Noordelijke Randweg naar voren getrokken. We hebben de voorbereidingen van dit project weer opgepakt samen met een vernieuwde klankbordgroep. Wij voeren de in 2015 vastgestelde actieplannen Schoon Vervoer en Goederenvervoer uit. In het actieplan Schoon Vervoer richten wij ons op het stimuleren van elektrisch vervoer. De maatregelen van het actieplan Goederenvervoer dragen onder meer bij aan de doelstelling van zero emission voor stadslogistiek in 2025. In mei 2015 kende de fietsenstalling op het Jaarbeursplein de 1 miljoenste bezoeker. De exploitatie van deze stalling door gemeente, ProRail en NS, is een pilot voor de exploitatie van alle fietsenstallingen rondom de OV terminal die de komende jaren worden gebouwd.

Maatschappelijke Ondersteuning
2015 is het eerste jaar van de nieuwe WMO waarbij een groot aantal taken op het gebied van zorg en ondersteuning aan de gemeenten zijn overgedragen. Wij hebben daarin een stevige ambitie neergezet: het in gang zetten van een beweging van een nieuw stelsel van zorg en welzijn dat effectiever is en meer recht doet aan de eigen regie van de Utrechter. Niet meer probleemgestuurd, maar oplossingsgericht werken en de regie bij het huishouden leggen met ondersteuning van één allround professional. Onderdeel van de Utrechtse ambitie was ook om de transformatie van het stelsel op een veranderkundige manier te ontwikkelen. Samen met partners zijn wij aan de slag gegaan door al 'lerend te werken' waarmee het draagvlak werd vergroot maar ook flexibel kon worden ingespeeld op beleidskeuzes die gedurende het proces op rijksniveau werden genomen. Zo komt het Utrechts model tot stand, een model dat steeds in beweging blijft op basis van nieuwe inzichten en ervaringen. Kern van dit model is de ondersteuning van Utrechter langs drie geschakelde zorgsporen, met het buurtteam als spil in de zorg.

Spoor 1 Sociale basis - Zelforganiserend vermogen ondersteunen
Utrecht wil een sociale, vitale stad zijn waar inwoners zich betrokken voelen bij elkaar en bij hun buurt en zich hiervoor actief inzetten. Bijvoorbeeld door het nemen van initiatieven om de buurt leefbaar en levendig te maken en om –waar nodig- problemen te helpen oplossen. We ondersteunen daarom bewonersinitiatieven die een bijdrage leveren aan een sterke civil society. Inwoners die ondersteuning nodig hebben, krijgen begeleiding gericht op het meedoen en een bijdrage leveren aan de samenleving. We gaan uit van de mogelijkheden en het leervermogen van mensen. Waar die ontbreken kunnen inwoners een beroep doen op passende maatschappelijke ondersteuning. Hiernaast bieden we zoveel mogelijk ruimte aan sociaal ondernemers, omdat zij een belangrijke motor zijn van maatschappelijke vernieuwing en innovatieve oplossingen.

We hebben stappen gezet tot verdere versterking van de sociale basis: het basispakket aan voorzieningen op het gebied van sport, cultuur, onderwijs, welzijn, (jeugd)gezondheidszorg, participatie en vrije tijd. Inclusief diverse vormen van informele ondersteuning zoals vrijwilligerswerk, mantelzorg en bewonersinitiatieven.
Samen met partners in de stad zijn wij gestart met de aanpak “Utrecht zijn we samen” . Wij staan voor een dragende en insluitende samenleving. De integrale aanpak voorziet in preventie en persoonsgerichte aanpak, waarbij iedereen dezelfde kansen heeft, we verbinding leggen tussen Utrechters, uitsluiting en radicalisering signaleren en weten wie is geradicaliseerd en daarop het juiste instrumentarium toepassen. In samenspraak met cliëntorganisaties hebben wij gewerkt aan het verder invulling geven aan de manier waarop cliëntparticipatie vorm kan krijgen. Hierbij maken wij ook gebruik van de ervaringen van klanten(panels) van buurtteams en de uitkomsten van dialoogsessies met cliënten uit de aanvullende zorg.

Spoor 2 Basiszorg via de buurtteams - generalistisch, laagdrempelig en dichtbij
Na twee jaar experimenteren zijn er in 2015 18 buurtteams voortvarend aan de slag gegaan. Deze buurtteams bieden een zo breed mogelijk aanbod van zorg en ondersteuning, zo dicht mogelijk bij de inwoners, laagdrempelig en toegankelijk. In de ondersteuning gaan zorg en activering hand in hand. Buurtteams onderzoeken wat mensen zelf kunnen, hoe hun eigen netwerk kan bijspringen en of inzet van vrijwilligers ook tot de gewenste resultaten kan leiden. De inwoners van de stad zijn deze buurtteams in de loop van het jaar steeds beter gaan vinden. De overdracht van cliënten vanuit de aanvullende zorg is naar verwachting verlopen en de partners zijn de samenwerking me de buurtteams steeds positiever gaan waarderen. Het meten van resultaten en effecten staat nog in de kinderschoenen en zal verder ontwikkeld moeten worden.

Spoor 3 Aanvullende zorg - specialistische, intensieve en/of langdurige zorg
De specialistische, intensieve en langdurige zorg is beschikbaar bij vragen waar de basiszorg geen of maar gedeeltelijk antwoord op heeft, en bij vragen waar de begeleiding van het buurtteam op een bepaald moment geen meerwaarde heeft boven andere hulp. Binnen de aanvullende zorg valt ook de opvang en beschermd wonen. De toekenning van opvang en beschermd wonen is een nieuwe taak voor de gemeente. De implementatie is goed verlopen. Het is in 2015 gelukt om alle aanvragen binnen de wettelijke doorlooptijden af te handelen.

Jeugd
Eerste jaar Utrechtse Zorg voor Jeugd is goed verlopen,
In 2015 werd de daadwerkelijke transitie van de zorg voor jeugd naar de gemeente een feit. Utrecht verscheen in januari goed voorbereid aan de start. We hebben gedurende het jaar een belangrijke eerste stap gezet in het realiseren van de ambities die we in voorbereiding op de decentralisatie in onze kadernota en uitvoeringsnotities al hadden verwoord.

Met Buurtteams als spil
Vanaf 2 januari waren de Buurtteams in de hele stad actief. Met ruim 200 goed opgeleide en veelal zeer ervaren jeugdzorg professionals verdeeld over 18 buurten gaven de Buurtteams vorm aan hoogwaardige zorg die snel en laagdrempelig beschikbaar is, dicht bij de gebruiker. De Buurtteams vormen daarmee met recht de spil in de nieuwe Utrechtse zorg voor Jeugd.

Passende zorg voor de jeugd
Voor cliënten die aanvullend op begeleiding door de Buurtteams meer specialistische zorg nodig hadden, was deze zorg in voldoende mate beschikbaar. Voor cliënten met overgangsrecht in veel gevallen bij dezelfde aanbieder als voor de decentralisatie. Zo is vorm gegeven aan zorgcontinuïteit.
In samenwerking met Buurtteams en aanbieders van aanvullende zorg is verdere vernieuwing van het Utrechtse zorglandschap in de steigers gezet. Zo zijn er bijvoorbeeld diverse vormen van consultatie geïntroduceerd, waardoor gezinswerkers van het Buurtteam een beroep kunnen doen op de kennis en expertise van de specialistische zorg zonder hun cliënt direct te moeten overdragen. Deze en andere inhoudelijke ontwikkelingen, zoals het bieden van meer maatwerk, hebben een eerste weerslag gevonden in het in 2015 geschreven inkoopkader aanvullende zorg 2016.

En aandacht voor het gewoon opvoeden
Behalve veel aandacht voor Buurtteams en zwaardere vormen van (specialistische) zorg, hebben we in 2015 ook nadrukkelijk gekeken naar collectieve voorzieningen voor ouders en kinderen. Onder andere de verbindingen met jeugdgezondheidszorg, onderwijs en voor- en vroegschoolse educatie zijn verbeterd.
Nieuwe ontwikkelingen zijn er ook op het gebied van praktische ondersteuning voor gezinnen met een hoge draaglast of juist een lage draagkracht.

Onderwijs
Onderwijs is de drijvende kracht achter de ontwikkeling en ontplooiing van ieder mens. Elke leerling verdient onderwijs dat stimuleert om zijn of haar talenten maximaal te ontwikkelen. Samen met de schoolbesturen hebben we hier ook in 2015 aan gewerkt. We doen dit aan de hand van de Utrechtse onderwijsagenda 2014-2018. In 2015 is het bestuursakkoord met het rijk gericht op inzet voor het jonge kind met een jaar verlengd. Daarnaast is in 2015 ingezet op voldoende ruimte voor scholen gericht op leerplichtige kinderen die als vluchteling naar Nederland zijn gekomen, zoals de Taalschool het Mozaïek en de ISK. We zijn ook gestart met de extra inzet op kwaliteit en excellentie door middel van de Utrechtse Onderwijsimpuls. Tot slot is in 2015 een nieuwe verordening leerlingenvervoer vastgesteld. Deze sluit aan bij de transities jeugd: maatwerk en zelfstandigheid van leerling en ouders staan centraal.

Na de vaststelling van het MeerjarenPerspectiefOnderwijshuisvesting (MPOHV) in 2015 wordt met het Uitvoeringsplan MPOHV de voorbereidingen voor de realisatie van de huisvestingsopgave samen met de schoolbesturen ter hand genomen. Bij de Voorjaarsnota 2016 zal worden teruggekomen op de wijze waarop het tekort op termijn in het MPOHV (0,8 miljoen euro) wordt opgelost. Het Masterplan Voortgezet Onderwijs is afgerond en met Masterplan Primair Onderwijs en (Voortgezet) is in de afrondende fase beland. De bibliotheek krijg een nieuwe centrale vestiging op het Neude en een nieuwe locatie in Leidsche Rijn.

Volksgezondheid
Gezondheid is een belangrijke maatschappelijke waarde, waar iedereen in de stad aan bijdraagt. Het richtinggevend kader 2015-2018 Bouwen aan een gezonde toekomst is dan ook een uitnodiging aan de stad. Een uitnodiging om initiatief te nemen, samen te werken en een bijdrage te leveren aan gezond leven en wonen in Utrecht. Bouwen aan een gezonde toekomst is onze vertaling van de Utrechtse propositie Healthy urban living.

In ons beleid nemen we het concept positieve gezondheid als basis en gaan we uit van de veerkracht en vitaliteit van onze inwoners. Hoofdlijnen in ons beleid zijn de Gezonde Stad, Gezonde Wijk en Gezonde Start. Eén van onze uitgangspunten vanuit volksgezondheidsperspectief is het verkleinen van gezondheidsachterstanden in de stad. Daarbij stellen we ons als gemeente nadrukkelijker op als één van de partijen in een stadsbreed netwerk. Naast de klassieke taken van de overheid vervullen we steeds vaker de rol van samenwerkende en adaptieve overheid, passend bij public value management. Het kan bijvoorbeeld gaan om een stimulerende rol ten aanzien van initiatieven van bewoners en partijen of het faciliteren en versterken van netwerken met expertise, informatie en organisatiekracht. Zo hebben we in 2015 de website www.volksgezondheidsmonitor.nl gelanceerd, waarmee gezondheidsinformatie actueler en toegankelijk is voor iedereen. Met bijvoorbeeld de Tour de France als vliegwiel hebben we veel initiatieven in de stad letterlijk in beweging gezet. We continueerden onze brede en meerjarige Gezonde wijkaanpak en versterkten hierbij de rol van de Jeugdgezondheidszorg (Gezonde start van jonge kinderen). De JGZ heeft een belangrijke toegevoegde waarde bij het opgroeien en opvoeden van de Utrechtse jeugd.

Cultuur
TivoliVredenburg bood in het nieuwe spraakmakende gebouw een veelzijdig programma voor een breed publiek. Eind 2015 werd de miljoenste bezoeker, sinds de opening in juni 2014, verwelkomd. De verwachting is dat het tekort over 2015 binnen de hiervoor gereserveerde gelden zal blijven. Volgens afspraak is in het najaar van 2015 een Onderzoeks- Adviesteam ingesteld, onder voorzitterschap van Carolien Gehrels. Het team heeft van ons de opdracht gekregen de subsidieaanvraag 2017-2020 te beoordelen op artistieke, organisatorische en financiële aspecten en ons te adviseren over een goede balans tussen middelen en mogelijkheden. Het team blikt ook terug op de exploitatie TivoliVredenburg, vanaf de opening in juni 2014 en neemt bij zijn beschouwing de bevindingen van de Rekenkamer mee. De verwachting is dat het rapport van het Onderzoeks Adviesteam eind april 2016 wordt uitgebracht .

Voor de Stadsschouwburg werd in 2015 de verbouwing van de Blauwe Zaal afgerond. Hierop volgde de renovatie van de Douwe Egbertszaal, die onlangs in januari 2016 werd voltooid. In hetzelfde jaar werd met een feestelijke opening Castellum Hoge Woerd in Leidsche Rijn geopend. In februari trad het borgstellingsfonds in werking. De Metaalkathedraal in De Meern heeft de eerste lening uit het fonds ontvangen. In 2015 is door het College de Call to Action voor Utrecht Marketing vastgesteld. Stichting Cultuurpromotie Utrecht en Toerisme Utrecht werkten, samen met partners , aan een krachtige en slagvaardige marketingorganisatie voor de stad. In samenhang met het coalitieakkoord hebben wij ons ingespannen meer middelen te verkrijgen voor de wijkcultuurhuizen, in de convenantsperiode 2017-2020. In het Stationsgebied is de 'Celestial Teapot' vanwege bouwwerkzaamheden verplaatst. Er is breed draagvlak om de theepot te behouden. In verband hiermee wordt naar een permanente locatie in het Stationsgebied gezocht. In 2015 zijn een reeks aansprekende projecten ondersteund, die het internationale profiel van Utrecht, als Stad van Kennis en Cultuur, versterken en de positie van de stad binnen de ( internationale) creatieve economie bevorderen. Voorbeelden zijn de Buma Classical Convention in TivoliVredenburg, de Residenties, gericht op de verbinding van interessante internationale gasten met de creatieve sector, kennis en- onderwijsinstellingen en maatschappelijke organisaties. De viering van de 60e verjaardag van Nijntje trok in het heropende Centraal Museum veel bezoekers. De koppeling van Nijntje aan de Tour zorgde voor extra bezoekers en internationale uitstraling. Aan het restauratieplan van de collectie van het Centraal Museum is bijgedragen, ten laste van een investeringsbudget. Hiermee zal de gemeentelijke collectie weer op orde worden gebracht. Aan stichting Ekko zijn ook investeringsbijdragen verleend en wel voor geluidsisolerende maatregelen en achterstallig onderhoud. In 2015 ondersteunden wij Zihmic – Maatwerk bij de voorbereidingen van de Europese Brassbandkampioenschappen. In hetzelfde jaar vond het internationale Steelband festival plaats. Tevens zijn er, in samenwerking met de Jaarbeurs, voorbereidingen getroffen voor een nieuw groots amateurkunstfestival geheten Bombarie, dat in 2016 plaatsvindt.

Sport
In Utrecht stimuleren we een gezonde leefstijl en sport kan daar in belangrijke mate aan bijdragen. De gemeentelijke sportinfrastructuur is de afgelopen jaren goed op orde gebracht. De kwaliteit van onze sportvoorzieningen voldoet aan de sporttechnische keuringsnormen en richtlijnen. Bij het onderhoud houden we rekening met duurzaamheidsmaatregelen. We stimuleren multifunctioneel gebruik van sportkantines en ondersteunen dit met aanpassingen van bestemmingsplannen en regelgeving.

We stimuleren sporten en bewegen bij verenigingen, vooral van de jeugd in krachtwijken. Ondanks de inzet van diverse activiteiten zien we de verenigingsdeelname van kinderen in Overvecht teruglopen. We onderzoeken door welke factoren dit veroorzaakt wordt. Voor zowel voetbal als hockey is het aanbod flink uitgebreid om de wachtlijsten te verkleinen. In de eerste helft van 2016 onderzoeken we welke effecten dit op de sportdeelname en de wachtlijsten heeft. In 2015 hebben de consulenten aangepast sporten ruim 100 cliënten geadviseerd en doorverwezen naar passend sportaanbod. Er wordt ingezet op een divers en verspreid aanbod over de stad, passend bij de vraag naar aangepast sporten.

Om Utrecht een aantrekkelijke stad te laten zijn voor topsport versterken we de topsportinfrastructuur en faciliteren we (top)sportevenementen. Begin 2015 heeft de VSU de Utrechtse sportprijs succesvol georganiseerd. Utrecht is gekozen als een van de speelsteden van het TATA Steel chess tournament. Rond dit laatste evenement zijn diverse side events georganiseerd waaronder een school schaaktoernooi op dezelfde dag als de wedstrijd van de grootmeesters Magnus Carlsen en Anish Giri in het Spoorwegmuseum. En uiteraard vond in 2015 het Grand Depart van de Tour de France plaats in Utrecht. Met daaraan gekoppeld een 100 dagen durend feest van, voor en door de stad. Het programma is met een 8,2 gewaardeerd.

Veiligheid
Wij streven naar een stad waarin onze bewoners en gebruikers veilig zijn en zich veilig voelen. Uitgangspunten daarbij zijn dat professionele veiligheidspartners intensief samenwerken met alle relevante partners in de stad, dat het beleid en de aanpak preventief zijn waar dat kan en repressief waar het moet en dat we werken met een gebiedsgerichte én persoonsgerichte aanpak. 2015 is het eerste jaar dat het programma Veiligheid werd ingevuld op basis van het Integraal Veiligheidsplan 2015. In dit Integraal Veiligheidsplan heeft de gemeenteraad de doelen, resultaten en de inspanningen op het gebied van veiligheid vastgesteld voor de periode 2015 - 2018.

Het totaal aantal misdrijven is in 2015 in Utrecht met 3% gedaald ten opzichte van 2014. Vooral woninginbraken (-20%), geweldsdelicten (-6%), zakkenrollen (-10%), bedrijfsinbraken (-17%) en winkeldiefstal (-14%) zijn fors gedaald. Net als in de gehele regio is het aantal fietsdiefstallen in 2015 fors toegenomen. In Utrecht met 19% ten opzichte van 2014. We kunnen concluderen dat in het eerste jaar van het Integraal Veiligheidsplan 2015-2018 de doelstellingen van de prioriteit High Impact Crimes ruimschoots gehaald zijn. We zien echter ook aan het verschil in resultaten tussen de eerste helft en de tweede helft van het jaar, hoe grillig de cijfers zijn. Het blijft dan ook noodzakelijk om ook in 2016 samen met al onze partners volop in te zetten op de aanpak van High Impact Crimes. Het aantal meldingen jongerenoverlast bij de politie steeg in 2015 in Utrecht met 12% ten opzichte van 2014. Ook het aantal meldingen bij de gemeente steeg, mogelijk als gevolg van het stimuleren van melden van jongerenoverlast. Uit de Inwonersenquête blijkt echter dat het percentage bewoners dat overlast ervaart van jongeren in 2015 gedaald ten opzichte van 2014. Ook zijn er belangrijke stappen gezet in de vernieuwde persoonsgerichte aanpak. Het aantal jeugdgroepen is afgenomen en ook het aantal jongeren in die jeugdgroepen.

Naast de inzet op prioriteiten uit het Integraal Veiligheidsplan is er in 2015 veel inzet geweest op openbare orde vraagstukken, waaronder polarisatie en radicalisering, de vluchtelingenopvang, verschillende demonstraties, de Grand Départ en betaald voetbal. Ook het nationale dreigingsniveau (nog steeds 'substantieel') heeft het nodige gevraagd van de inzet van gemeente en veiligheidspartners.

Openbare Ruimte en Groen
In 2015 hebben we een grote hoeveelheid achterstallig onderhoud weg gewerkt. Zo vervingen we bij de openbare verlichting achttien kilometer kabel, 1.359 masten, 68 armaturen en 73 schakelkasten. Een groot aantal wegen werd opnieuw geasfalteerd, al dan niet met vervanging van de fundering. De belangrijkste wegen die aangepakt zijn: Catharijnesingel, de Leseppestraat, Europaweg, Ledig Erf ( ter voorbereiding op de Tour de France) Pastoor Ohllaan, afrit A27 Biltse Rading. In 2015 is ook flink gewerkt aan het wegwerken van de problemen met wortelopdruk in woonstraten (ondermeer de Breedstraat), fietspaden en hoofdverkeerswegen. Bij het herstel van de wal- en kluismuren zijn in 2015 flinke stappen gezet.

Uitgevoerd zijn veel projecten in verband met afkoppelen van de riolering in combinatie met de herinrichting van de straten, tegelijkertijd werden dan de aansluitleidingen vernieuwd. Ook troffen we maatregelen om wateroverlast te voorkomen. Hiervoor wordt de bergingscapaciteit van het rioolstelsel vergroot. Zo zijn twee bergbezinkbassins gerealiseerd aan de Belo Horizontedreef en Colombiadreef. Ook koppelen we waar zich daartoe mogelijkheden voordeden verhard oppervlak af.

Bewoners zijn tevreden over de manier waarop wij samen met hen de openbare ruimte schoon en groen houden. Dit blijkt uit de bewonersenquête waar zij onze aanpak met een ruime voldoende (6,5) waarderen. Er was veel waardering voor de inspanningen van de medewerkers van Stadsbedrijven om de openbare ruimte tijdens/na evenementen. In de pilot buurtbudgetten wordt een experiment voorbereid waarbij we meer zeggenschap aan bewoners geven over de besteding van de door de gemeenteraad beschikbaar gestelde middelen. De hoofdbomenstructuur is in 2015 aangevuld met nieuwe, grotere bomen op het Oppenheimplein, Jordanlaan en langs de Kanaalweg. Over de periode dat de regeling Groene daken bestaat (medio 2009 tot eind 2015) is er door 80 aanvragers circa 7.850 m2 groen dak gerealiseerd met een vastgestelde gemeentelijke bijdrage van circa 0,180 miljoen euro.

De laagbouw in de wijken Zuidwest, Overvecht, en de buurten Hoograven (deels), Parkwijk-Noord, Terwijde, Hoge Weide en De Veiling kunnen sinds 2015 gebruik maken van het voorzieningenniveau van Het Nieuwe Inzamelen. De zakkeninzameling in de wijken Zuidwest en Overvecht, Hoograven en de buurten Hooch Boulandt en Wijk C is in 2015 omgezet naar ondergrondse containers. In 2015 zijn de openingstijden van de afvalscheidingsstations verruimd. Dit heeft een positieve invloed gehad op het aantal bezoekers en op de klanttevredenheid. In totaal hebben circa 475.000 bewoners de afvalscheidingsstations bezocht (tegenover 400.000 in 2014) en is de klanttevredenheid gestegen naar een 8,1(was 7,8 in 2014).